Ayutthaya thời đó là một giao lộ kinh tế quan trọng, nơi trao đổi hàng hóa của cả châu Á. Người châu Âu tới đây để mua bán hàng hóa với các doanh nhân Trung Hoa, Nhật Bản vì họ không được phép tới cảng hai nước này. Ở đây, người ta nói tới 20 thứ tiếng khác nhau, có những khu vực dành riêng cho người ngoại quốc cư trú gọi là “trại”, trong đó có các trại người Bồ Đào Nha, Hòa Lan, Trung Hoa, Nhật Bản, Đàng Trong …
Ayutthaya còn là nơi các thừa sai được tự do truyền giáo. Hiện diện lúc đó có các tu sĩ Dòng Đa minh, Dòng Tên và Dòng Phanxicô là các thừa sai thuộc chế độ bảo trợ Bồ Đào Nha. Tiếp đến là đoàn thừa sai người Pháp của Đức Cha Pierre Lambert de la Motte đặt chân đến Ayutthaya, khởi đầu công cuộc truyền giáo do Thánh Bộ Truyền Bá Đức Tin trực tiếp điều hành.
Ngay thời gian đầu ở Ayutthaya, Đức Cha đã bị sốc khi chứng kiến lối sống tự do và những hoạt động trần thế của các thừa sai thuộc chế độ Bảo trợ Bồ Đào Nha. Có lần, ngài trình lên Đức Giáo Hoàng: “Chúng con thấy có 11 linh mục, ba linh mục triều ăn nói thô lỗ và sống bê tha, bốn tu sĩ Dòng Tên trong số họ, một người ở riêng để kinh doanh cá nhân […] nhưng ngay trong nhà dòng, các cha cũng buôn bán công khai; ngoài ra hai cha Dòng Đa Minh ở hai nhà khác nhau, lo việc thế tục và những sinh hoạt tệ hại khác thuộc những điều cấm. Sau cùng, có hai linh mục Dòng Phanxicô cũng sống ngoài cộng đoàn, họ đến đây để xin đi truyền giáo ở xứ khác hoặc chờ để trở về một tu viện nào đó, hay vì lý do nào nữa thì chúng con không được biết”. Còn đời sống của bổn đạo ở đây “buông thả đến nỗi lối sống bê bối của họ có nguy cơ cho việc trở lại của những người khác nơi Vương Quốc này”.
Trước tình trạng trên, Đức Cha Lambert đã đi vào cô tịch, thực hiện cuộc tĩnh tâm 40 ngày. Đây là dịp cho phép ngài tìm về nguồn mạch thiêng liêng để lượng giá những gì đã khám phá trong cuộc hành trình và xin ơn soi sáng cần thiết để tiếp tục sứ mạng[1].
Xin cho chúng ta biết học kinh nghiệm của Đức Cha:“Nếu phải hành động, linh hồn sẽ hỏi Thần khí Chúa Giê-su đang ngự trong mình, điều gì Thần khí muốn nó thực hiện nhờ Người. Qua đó có thể thấy được sự tùy thuộc diễm phúc của thụ tạo vào Thiên Chúa”[2].
[1] x. F. FAUCONNET- BUZELIN, Tìm về nguồn gốc Hội Thừa Sai Hải Ngoại, sđd, trang 99-100.
[2] x. Di Cảo số 10, sđd, tr.149.
Trích Tập Sách “52 Bài Đọc Thiêng Liêng về Đức Cha Lambert de la Motte“
Ban Linh Đạo Hội dòng Mến Thánh Giá Huế
