(Cv 3:11-26; Lc 24:35-48)
Chúng ta không khỏi ngạc nhiên trước sự thay đổi của Phêrô, từ một người nhút nhát chối Chúa Giêsu ba lần thành một người can đảm làm chứng cho Ngài. Đây chính là món quà đầu tiên của Phục Sinh, sống một đời sống mới trong Đức Giêsu Kitô và can đảm làm chứng về những điều mắt thấy tai nghe. Chúng ta đã bắt đầu sống món quà này của Phục Sinh, là hoàn toàn sống cho Chúa Giêsu chưa? Nếu chưa, hãy bắt đầu ngay giây phút này. Đừng để cái chết và sự Phục Sinh của Chúa Giêsu trở nên vô nghĩa trong cuộc đời chúng ta.
Sợi chỉ nối kết hai bài đọc hôm nay chính là hai từ “làm chứng.” Trong bài đọc 1, chúng ta thấy Thánh Phêrô làm chứng cho Chúa Giêsu và trong bài Tin Mừng, Chúa Giêsu truyền cho các môn đệ của Ngài làm chứng về những điều họ đã nghe và đã thấy. Trong bài đọc 1 hôm nay, chúng ta nhận ra trong bài giảng của Thánh Phêrô hai điều căn bản và cần thiết cho việc rao giảng về Chúa Giêsu như sau: (1) dùng kinh nghiệm hằng ngày để nói về Chúa Giêsu và (2) biết được người nghe của mình là ai. Điều thứ nhất giúp chúng ta bắt đầu việc làm chứng không phải với những gì trừu tượng và lý thuyết, nhưng bắt đầu với một cái gì rất cụ thể, một kinh nghiệm mắt thấy tai nghe. Điều này dựa trên mầu nhiệm nhập thể của Chúa Giêsu. Điều thứ hai giúp chúng ta làm thế nào để làm cho lời chứng của chúng ta dễ hiểu và được chấp nhận với người nghe. Áp dụng hai điều này vào bài Tin Mừng hôm nay, chúng ta thấy Thánh Phêrô dùng việc chữa lành của anh què để rao giảng về Chúa Giêsu. Trước sự kinh ngạc của toàn dân, Thánh Phêrô “nắm lấy cơ hội” mà họ thấy được để bắt đầu nói về Chúa Giêsu. Thánh Phêrô biết những người trước mặt mình là những người Do thái nên ngài sử dụng những hình ảnh rất gần gũi với họ, đó là các tổ phụ Abraham, Ixaác và Giacóp, hình ảnh của Môsê và các ngôn sứ. Chính những hình ảnh quen thuộc này làm cho lời rao giảng của ngài gần gũi và được đón nhận. Từ những điều này, chúng ta rút ra được điều gì để suy gẫm hôm nay?
Trong mỗi ngày sống, chúng ta trải qua rất nhiều kinh nghiệm. Nhiều người trong chúng ta cùng trải qua những kinh nghiệm giống nhau, nhưng có người đọc được bài học, có người không. Chúng ta cần phải lưu ý rằng, đối với người Kitô giáo, không có kinh nghiệm nào xảy ra cách ngẫu nhiên trong ngày sống của chúng ta. Đằng sau mỗi kinh nghiệm vui buồn đều có bài học hay điều Chúa muốn nói với chúng ta. Hay nói cách khác, Chúa dạy và thanh luyện chúng ta mỗi ngày qua những kinh nghiệm vui buồn của mình. Chỉ khi chúng ta đọc ra được điều Chúa muốn nói với chúng ta qua từng kinh nghiệm sống, chúng ta mới có thể giúp người khác nhận ra được bàn tay Ngài hoạt động trong cuộc đời của họ. Đừng cảm thấy nhàm chán với những kinh nghiệm lặp lại trong từng ngày sống. Hãy khám phá ra sự mới mẻ của Thiên Chúa trong từng kinh nghiệm sống.
Bài Tin Mừng hôm nay tiếp nối tư tưởng của ngày hôm qua. Chúng ta có thể thấy được hai điều quan trọng và cần thiết cho việc làm chứng sự Phục Sinh của Chúa Giêsu trong bài Tin Mừng, đó là (1) nghe người khác làm chứng, và (2) kinh nghiệm cá nhân. Điều này gợi cho chúng ta nhớ lại hai câu hỏi của Chúa Giêsu với các môn đệ: “Người ta bảo Thầy là ai?” và “Còn anh [chị] em, anh [chị] em bảo thầy là ai?” Sau khi nghe hai môn đệ từ Emmaus “trở về, thuật lại những gì đã xảy ra dọc đường và việc mình đã nhận ra Chúa thế nào khi Người bẻ bánh” (Lc 24:35), các môn đệ chắc cũng vui mừng. Nhưng như vậy chưa đủ. Họ cũng phải có được kinh nghiệm như hai môn đệ kia, và như thế “thì chính Đức Giê-su đứng giữa các ông và bảo: “Bình an cho anh em!”(Lc 24:36). Dù đã được nghe hai môn đệ kia nói về việc Chúa Giêsu đã sống lại, nhưng kinh nghiệm cá nhân được nhìn thấy Chúa Giêsu phục sinh làm cho “các ông kinh hồn bạt vía, tưởng là thấy ma” (Lc 24:37). Ở đây, Thánh Luca chỉ ra cho chúng ta thấy sự khác biệt rất lớn giữa “nghe thuật lại” và “kinh nghiệm trực tiếp.” Chỉ có kinh nghiệm trực tiếp mới gợi lên trong chúng ta những cảm xúc cụ thể và những phản ứng mà chỉ riêng chúng ta mới có. Điều này nhắc lại cho chúng ta điều chúng ta đã khẳng định ở trên, đó là chỉ có những kinh nghiệm cụ thể mà chúng ta có thể cảm nghiệm được sự đụng chạm của Thiên Chúa trên cuộc đời của chúng ta và kết quả là chúng ta có thể nói là: “tôi đã đụng chạm đến Ngài, và kinh nghiệm này là của riêng tôi.”
Điểm thứ hai Thánh Luca muốn nói với chúng ta trong bài Tin Mừng hôm nay là “thân xác” Chúa Giêsu sau khi phục sinh. Các môn đệ hoảng hốt và ngờ vực vì họ tưởng đã thấy ma. Họ tưởng Chúa Giêsu sau phục sinh không còn là “con người.” Nhưng Chúa Giêsu khẳng định với họ rằng: “Nhìn chân tay Thầy coi, chính Thầy đây mà! Cứ rờ xem, ma đâu có xương có thịt như anh em thấy Thầy có đây?” (Lc 24:39). Như vậy, sự phục sinh không làm cho Chúa Giêsu trở nên một Đấng không thể đụng chạm. Chúng ta có thể đụng chạm đến Ngài mỗi ngày, và ngay hôm nay. Chúng ta chỉ hiểu điều này trong bối cảnh lời chứng của hai môn đệ từ Emmaus: họ đã nhận ra Chúa Giêsu khi Ngài bẻ bánh. Nói cách cụ thể, chúng ta vẫn đụng chạm đến Chúa Giêsu mỗi ngày trong Bí Tích Thánh Thể. Hay nói đúng hơn, Chúa Giêsu “đưa tay chân” cho chúng ta xem mỗi ngày trong Bí Tích Thánh Thể. Điều này có làm cho chúng ta vui mừng như các môn đệ không?
Điểm cuối cùng Thánh Luca gợi cho chúng ta suy gẫm là đề tài về việc mạc khải của Chúa Giêsu: “Rồi Người bảo: ‘Khi còn ở với anh em, Thầy đã từng nói với anh em rằng tất cả những gì sách Luật Môsê, các sách Ngôn Sứ và các Thánh Vịnh đã chép về Thầy đều phải được ứng nghiệm.’ Bấy giờ Người mở trí cho các ông hiểu Kinh Thánh” (Lc 24:45-46). Tất cả những gì được viết trong Cựu Ước và những gì Ngài đã rao giảng chỉ được hiểu từ mầu nhiệm phục sinh của Ngài. Tuy nhiên, để hiểu tất cả những gì về Ngài thì chúng ta phải cần được Chúa Giêsu “mở trí.” Điều này nhắc nhở chúng ta rằng: việc biết Thiên Chúa [Chúa Giêsu] không phải chỉ là nỗ lực của con người, nhưng còn là ân ban của Thiên Chúa. Như vậy, sự hiểu biết về mầu nhiệm của Thiên Chúa không lệ thuộc vào “chỉ số thông minh,” nhưng lệ thuộc vào sự cởi mở của cõi lòng và sự dễ dạy với Chúa Thánh Thần. Nhà thần học lỗi lạc nhất là người để cho Thiên Chúa hoàn toàn chiếm lấy mình, là người “sám hối mỗi giây phút” để nhìn mọi sự với cái nhìn của Thiên Chúa.
Lm. Antôn Nguyễn Ngọc Dũng, SDB