(Xh 19,1-2.9-11.16-20b; Mt 13:10-17)
Bài đọc 1 hôm nay trình bày cho chúng ta việc Đức Chúa ngự xuống gặp Môsê và dân Israel sau khi rời khỏi Ai-Cập ba tháng. Một trong những chi tiết đáng để chúng ta lưu ý là việc Thiên Chúa luôn đến gặp dân Ngài. Chúng ta thấy điều này trong suốt quá trình lịch sử cứu độ. Trong bài trích sách Xuất Hành hôm nay, Đức Chúa nói với Mô-sê rằng: “Này Ta sẽ đến với ngươi trong đám mây dày đặc, để khi Ta nói với ngươi thì dân nghe thấy và cũng tin vào ngươi luôn mãi” (Xh 19:9). Trong câu này, chúng ta nhận ra rằng: Sự hiện diện của Đức Chúa trong cuộc đời của những người Ngài chọn cho một sứ mệnh làm cho chứng từ của người đó đáng tin cậy hơn. Chi tiết này đặt cho mỗi người chúng ta một câu hỏi để suy gẫm: Chứng từ của cuộc sống tôi có đáng tin không? Tôi có Chúa hiện diện và làm việc trong tôi không? Tuy nhiên, để được diện kiến nhan thánh Chúa, chúng ta phải sống một cuộc sống ngay thẳng và trong sạch như Đức Chúa hướng dẫn dân Israel qua Môsê: “Hãy đến với dân và bảo họ: hôm nay và ngày mai phải giữ mình cho khỏi nhiễm uế, phải giặt quần áo, và đến ngày kia phải sẵn sàng, vì ngày kia Đức Chúa sẽ ngự xuống trên núi Xi-nai trước mắt toàn dân” (Xh 19:10-11). Nếu chúng ta lưu ý cẩn thận và đọc những lời này dưới ánh sáng Phục Sinh, chúng ta thấy những lời này ẩn dấu mầu nhiệm của “ngày thứ ba” – hôm nay, ngày mai và ngày kia. Điều này được thấy rõ ràng hơn trong câu 16: “Đến ngày thứ ba, ngay từ sáng, có sấm chớp, mây mù dày đặc trên núi, và có tiếng tù và thổi rất mạnh. Toàn dân trong trại đều run sợ.” Những lời này chỉ rõ rằng Đức Chúa đến gặp dân người trong ngày thứ ba. Dưới ánh sáng Phục Sinh, Đức Chúa đến gặp dân người trong Đức Giêsu Kitô Phục Sinh và mời gọi chúng ta sống một đời sống mới trong giao ước mới của Ngài. Chúng ta đã sẳn sàng gặp Chúa và sống một đời sống mới để cuộc sống của chúng ta trở thành một lời chứng sống động và đáng tin cậy chưa?
Bài Tin Mừng hôm nay thuật lại cho chúng ta cuộc đối thoại giữa Chúa Giêsu và các môn đệ sau khi Chúa Giêsu kể cho đám đông nghe dụ ngôn người gieo giống. Cuộc đối thoại xoay quanh lý do tại sao Chúa Giêsu lại dùng dụ ngôn mà nói với dân chúng. Thật vậy, sau khi nghe Chúa Giêsu kể về dụ ngôn, các môn đệ thắc mắc về lý do tại sao Chúa Giêsu dùng dụ ngôn để nói với thính giả của mình: “Sao Thầy lại dùng dụ ngôn mà nói với họ?” (Mt 13:10). Nếu đặt câu hỏi này trong bối cảnh của câu chuyện (câu 1 và 2), câu hỏi này chỉ ra rằng đám đông vẫn đang còn hiện diện với các môn đệ khi họ hỏi Chúa Giêsu. Như thế, đám đông cũng nghe thấy câu trả lời của Chúa Giêsu. Trong câu trả lời, Chúa Giêsu chỉ ra mục đích của các dụ ngôn Ngài dùng trong giảng dạy là để cho thính giả hiểu biết các mầu nhiệm Nước Trời: “Bởi vì anh em thì được ơn hiểu biết các mầu nhiệm Nước Trời, còn họ thì không. Ai đã có thì được cho thêm, và sẽ có dư thừa; còn ai không có, thì ngay cái đang có, cũng sẽ bị lấy đi. Bởi thế, nếu Thầy dùng dụ ngôn mà nói với họ, là vì họ nhìn mà không nhìn, nghe mà không nghe, không hiểu” (Mt 13:11-13). Trong những lời của Chúa Giêsu, điểm đáng lưu ý là việc Chúa Giêsu nói ai có thì được cho thêm. Theo ngôn ngữ học, thì được sử dụng ở đây là thì bị động [được cho]. Điều này mang tính thần học, tức là Thiên Chúa sẽ ban. Sự thật cay đắng ở đây không phải mang nghĩa kinh tế, nhưng mang nghĩa thiêng liêng hoặc kiến thức: Nếu chúng ta mở rộng cõi lòng với trọn niềm tin và hy vọng vào mạc khải của Thiên Chúa về kế hoạch cứu độ của Ngài, thì chúng ta sẽ thăng tiến rất nhanh trong sự hiểu biết. Nếu chúng ta khép kín chính mình, chúng ta sẽ đánh mất điều được trao ban. Chúng ta đang mở lòng hay đóng con tim với mạc khải của Thiên Chúa?
Khi nói về sự hiểu biết về mầu nhiệm nước trời, khác với các thính giả của Chúa Giêsu, các môn đệ là những người có phúc: “Còn anh em, mắt anh em thật có phúc vì được thấy, tai anh em thật có phúc, vì được nghe. Quả thế, Thầy bảo thật anh em, nhiều ngôn sứ và nhiều người công chính đã mong mỏi thấy điều anh em đang thấy, mà không được thấy, nghe điều anh em đang nghe, mà không được nghe” (Mt 13:16-17). Những lời này chỉ ra cho chúng ta thấy các môn đệ chính là những chứng nhân trực tiếp [mắt thấy tai nghe] những lời Chúa Giêsu nói và những việc Ngài làm. Đây chính là đặc ân của các môn đệ. Chúng ta cũng là những chứng nhân của Chúa Giêsu. Mặc dù chúng ta không nhìn thấy và nghe Ngài cách thể lý như các môn đệ đầu tiên, chúng ta vẫn nhìn thấy và nghe Ngài cách thiêng liêng qua con tim tràn đầy tình yêu. Điều này giúp chúng ta thấy mình được chúc phúc mỗi khi lắng nghe lời Chúa được công bố hay đến với Ngài trong giây phút cầu nguyện.
Lm. Antôn Nguyễn Ngọc Dũng, SDB
