Chúng ta đã quen thuộc với Giáo lý Công Giáo liên quan đến sự hiện diện thực sự này: Nhờ lời truyền phép: “Này là Mình Thầy” và “Này là Máu Thầy”, bản thể bánh được biến đổi trọn vẹn thành bản thể Mình Thánh Đức Kitô, và bản thể rượu cũng được biến đổi trọn vẹn thành bản thể Máu Thánh Người.

Sự biến đổi huyền nhiệm này được gọi là biến đổi bản thể (transubstantiatio)*, nghĩa là sự thay đổi bản thể một cách đích thực, thật sự. Chỉ còn lại những hình dạng bề ngoài, hay tùy thể (accidens) theo thuật ngữ triết học, của bánh và rượu. Kích thước, màu sắc, hương vị, mùi và cả giá trị dinh dưỡng vẫn còn đó; nhưng bản thể, tức thực tại đích thực, không còn nữa, vì đã trở thành Mình và Máu Chúa Kitô. Việc biến đổi bản thể này không thể nào cảm nhận bằng giác quan; chỉ có đức tin mới giúp chúng ta xác tín điều mầu nhiệm ấy.

Trong các phép lạ Thánh Thể, có khi thịt và máu xuất hiện, hoặc chỉ một trong hai, tùy từng hoàn cảnh cụ thể. Mục đích là để nhắc chúng ta đừng chỉ dừng lại ở những đặc tính khả giác bên ngoài của bánh và rượu, nhưng phải hướng đến bản thể, tức thực tại đích thực là Mình và Máu Chúa Kitô.

Các nhà thần học Trung cổ đã suy tư nhiều về các phép lạ Thánh Thể (vốn khá phổ biến thời đó) và đã đưa ra nhiều cách lý giải khác nhau. Trong số đó, lập luận chặt chẽ và xác tín nhất có lẽ là của “Tiến sĩ Thánh Thể” Thánh Tôma Aquinô (x. Summa Theologica III, q. 76, a. 8). Ngài dạy rằng: thịt và máu xuất hiện sau phép lạ là do sự biến đổi của các tùy thể của Thánh Thể, chứ không phải là sự thay đổi bản thể đích thực của Mình và Máu Chúa Kitô. Nghĩa là các tùy thể của bánh và rượu được biến đổi nhiệm mầu thành tùy thể của thịt và máu, nhưng bản thể thật là Mình và Máu Chúa Kitô không phải là những gì hiện ra. Bởi lẽ, Thánh Thể hiện diện theo cách Bí tích dưới hình bánh và hình rượu trước phép lạ và tiếp tục hiện diện cách Bí tích dưới hình thịt và máu sau phép lạ.

Nếu những gì hiện ra trong phép lạ là máu thịt từ thân xác của Chúa Kitô, thì buộc phải kết luận rằng Đức Kitô, Đấng đang ngự bên hữu Chúa Cha, đã bị chia cắt và mất đi một phần thân thể, điều này trái ngược hoàn toàn với đức tin. Thật vậy, trong Bí tích Thánh Thể không hề có sự chia cắt thân thể Chúa, nhưng là sự biến đổi bản thể. Vì thế, phải khẳng định rằng thịt và máu hiện ra trong các phép lạ Thánh Thể chỉ là những tùy thể tương tự như tùy thể của bánh và rượu.

Chúa thực hiện những phép lạ này để ban cho các tín hữu một dấu chỉ cụ thể hữu hình và dễ thấy rằng Mình và Máu thật của Chúa Kitô hiện diện trong Bí tích Thánh Thể. Tuy nhiên, bản thể Mình và Máu ấy không phải là điều hiện ra, mà vẫn ẩn mình dưới tùy thể, trước đó là hình bánh rượu, sau phép lạ là hình thịt máu.

Chúa Kitô vẫn hiện diện trọn vẹn và cách bản thể dưới hình thịt và máu, cũng như Người đã hiện diện dưới hình bánh và rượu trước phép lạ. Đó là lý do vì sao chúng ta có thể thờ lạy Chúa Kitô trong sự hiện diện đích thực của Người dưới hình thịt và máu.

Lm. Roberto Coggi, O.P.

Hạo Nhiên chuyển ngữ từ: miracolieucaristici.org

Hiệu đính: Lm. F.X. Bùi Nguyên Duy