(Is 2:1-5; Mt 8:5-11)
Trong Kinh Thánh, núi là biểu tượng nơi Thiên Chúa hiện diện. Trong bài đọc 1 hôm nay, Ngôn Sứ Isaia nói về viễn cảnh của núi mà trên đó Nhà Đức Chúa được xây dựng. Núi này “đứng kiên cường vượt đỉnh các non cao, vươn mình trên hết mọi ngọn đồi” (Is 2:2). Mọi người sẽ kéo nhau tới núi này. Họ đến núi Nhà Thiên Chúa “để Người dạy ta biết lối của Người, và để ta bước theo đường Người chỉ vẽ” (Is 2:3). Trên núi này, muôn dân sẽ thấy Thiên Chúa là Đấng sẽ “đứng làm trọng tài giữa các quốc gia và phân xử cho muôn dân tộc” (Is 2:4). Sau khi đã phân xử, trên núi của Nhà Đức Chúa, mọi người sẽ được sống trong sự bình an: “Họ sẽ đúc gươm đao thành cuốc thành cày, rèn giáo mác nên liềm nên hái. Dân này nước nọ sẽ không còn vung kiếm đánh nhau, và thiên hạ thôi học nghề chinh chiến” (Is 2:4). Qua những chi tiết này, Ngôn Sứ Isaia muốn nói cho chúng ta rằng: những ai sống trong sự hiện diện của Thiên Chúa, họ sẽ cảm nghiệm được sự bình an mà không ai có thể mang đến cho họ. Để đạt được sự bình an này, họ phải biết đường lối của Thiên Chúa và bước theo đường Người chỉ vẽ. Trong cuộc sống thường ngày, ai trong chúng ta cũng mong ước được bình an, nhưng chúng ta lại không muốn bước theo đường lối của Thiên Chúa. Sứ điệp của Ngôn Sứ Isaia cho chúng ta biết rằng chúng ta chỉ có được bình thật khi sống trong sự hiện diện của Thiên Chúa và bước đi trong đường lối của Ngài.
Trong bài Tin Mừng hôm nay, Thánh Mátthêu trình bày sự kiện Chúa Giêsu chữa lành người đầy tớ của viên đại đội trưởng. Sự kiện này là một sự đối nghịch quan trọng đi trước việc Chúa Giêsu sẽ chữa lành một người Do Thái theo đúng luật Torah. Đây là sự nếm cảm trước sứ mệnh cho dân ngoại được trình bày vào cuối Tin Mừng (x. Mt 28:19). Câu chuyện này không được tìm thấy trong Tin Mừng Thánh Máccô, nhưng được tìm thấy trong Tin Mừng Thánh Luca (7:1-10), và trong một hình thức khác trong Tin Mừng Thánh Gioan (4:46-54). Những chi tiết này cho chúng ta thấy Thánh Mátthêu dựa trên nguồn Q và những nguồn truyền miệng khác để viết lên trình thuật này.
Điều đầu tiên chúng ta suy gẫm là hình ảnh của viên đại đội trưởng. Ông ta là người chỉ huy của 100 người, là một người dân ngoại, có thể đang làm việc cho Hêrôđê Antipas trong thành Caphácnaum. Dù là một người chỉ huy, nhưng ông lại quan tâm đến tất cả những người thuộc quyền của mình, ngay cả một tên đầy tớ (x. Mt 8:6). Hình ảnh viên đại đội trưởng nhắc nhở chúng ta phải quan tâm hết mọi người, nhất là những người bé mọn nhất. Trong đời sống gia đình, cộng đoàn hay giáo xứ, chúng ta sẽ luôn tìm thấy những anh chị em “không quan trọng.” Chúng ta chỉ có thể quan tâm đến họ khi chúng ta nhận ra rằng nếu thiếu những anh chị em đó, gia đình, cộng đoàn hay giáo xứ của chúng ta không hoàn hảo vì thiếu đi một thành phần dù rất nhỏ nhoi.
Điều thứ hai mà chúng ta học được nơi viên đại đội trưởng là thái độ khiêm nhường, thấy mình bất xứng. Khi nghe Chúa Giêsu nói chính Ngài sẽ đến để chữa cho người đầy tớ, viên đại đội trưởng liền đáp lại: “Thưa Ngài, tôi chẳng đáng Ngài vào nhà tôi, nhưng xin Ngài chỉ nói một lời là đầy tớ tôi được khỏi bệnh. Vì tôi đây, tuy dưới quyền kẻ khác, tôi cũng có lính tráng dưới quyền tôi. Tôi bảo người này: ‘Đi!’, là nó đi, bảo người kia: ‘Đến!’, là nó đến, và bảo người nô lệ của tôi: ‘Làm cái này!’, là nó làm” (Mt 8:8-9). Qua những lời này, chúng ta thấy viên đại đội trưởng đi từ kinh nghiệm cá nhân thường ngày của mình để đạt đến kinh nghiệm về Thiên Chúa. Ông ta thấy rằng, dù chỉ là con người, khi ông nói một lời thì lập tức mệnh lệnh của ông được thực hiện. Nếu lời của ông đã có uy quyền như thế thì huống gì là lời của Chúa Giêsu. Qua kinh nghiệm của mình, ông tin rằng chỉ cần một lời Chúa Giêsu nói thì mọi sự sẽ xảy ra như thế. Niềm tin của ông đến từ kinh nghiệm sống hằng ngày. Điều này nói cho chúng ta biết rằng những sự kiện xảy ra trong đời sống thường ngày là cơ hội để đạt đến Thiên Chúa, để lớn lên trong đức tin. Ước gì chúng ta không để bất kỳ kinh nghiệm sống nào qua đi mà không đưa chúng ta đến gần Chúa hơn.
Lời khen của Chúa Giêsu dành cho viên đại đội trưởng đáng để chúng ta suy gẫm: “Tôi bảo thật các ông: tôi không thấy một người Israel nào có lòng tin như thế. Tôi nói cho các ông hay: Từ phương đông phương tây, nhiều người sẽ đến dự tiệc cùng các tổ phụ Ápraham, Ixaác và Giacóp trong Nước Trời” (Mt 8:10-11). Trong lời khen này, Chúa Giêsu ám chỉ rằng không phải những người được tuyển chọn [dân Israel] là những người dĩ nhiên sẽ có niềm tin vững chắc vào Chúa. Những người có niềm tin vững chắc vào Chúa là những người biết nhận ra từ kinh nghiệm sống hằng ngày bàn tay yêu thương của Thiên Chúa đang nâng đỡ họ. Không nhất thiết họ là những người thuộc “dòng dõi được tuyển chọn.” Tình yêu của Thiên Chúa đỗ xuống trên hết mọi người, điều quan trọng là mỗi người có mở lòng để đón nhận không. Hãy ra khỏi lối suy nghĩ hẹp hòi của chúng ta để nhận ra rằng Thiên Chúa cũng yêu người khác như Ngài yêu mỗi người chúng ta. Như thế, đến lượt mình chúng ta cũng phải yêu người khác như thế.
Lm. Antôn Nguyễn Ngọc Dũng, SDB
