Trong hành trình khám phá đức tin để trở thành người Công giáo, nhiều người không khỏi thắc mắc và bối rối về những “nghi thức,” “thủ tục,” hay điều kiện mình phải đáp ứng. Đôi khi, người dự tòng có thể có cảm giác mình bị choáng ngợp trước nhiều “tiêu chuẩn” của Giáo hội. Thế nhưng, tiến trình này sẽ trở nên đơn giản, đầy niềm vui và ý nghĩa nếu người dự tòng hiểu biết rằng họ không bước đi một mình, mà Giáo hội cùng đồng hành với họ.
Giáo hội không để những người tìm đến đức tin một mình. Với sự thúc đẩy của Chúa Thánh Thần, những người dự tòng tự nguyện xin gia nhập Giáo hội, và Giáo hội ân cần chăm sóc họ như những thành viên của mình (x. Giáo Luật, 206). Sự đồng hành này được thể hiện rõ nét qua Tiến trình khai tâm Kitô giáo, một hành trình dài và ý nghĩa, giúp người trưởng thành sẵn sàng lãnh nhận ba Bí tích khai tâm: Thánh Tẩy, Thêm Sức và Thánh Thể. Ba bí tích này là nền tảng cho toàn bộ đời sống Kitô hữu, giúp tín hữu được tái sinh, củng cố và nhận lấy sự sống đời đời (x. GLHTCG, 1212).
Tiến trình này, đã có từ thời các Tông Đồ và được canh tân sau Công đồng Vaticanô II, gồm nhiều giai đoạn với các nghi thức Phụng vụ đặc biệt, giúp người dự tòng từng bước khám phá chân lý Kitô giáo:
- Thời gian dự tòng (Giai đoạn I): Đây là giai đoạn người dự tòng chính thức được Giáo hội tiếp nhận qua “nghi thức tiếp nhận dự tòng” và ghi tên vào sổ (Giáo Luật, 788). Trong thời gian này, họ được Giáo hội đặc biệt quan tâm, được dạy dỗ đầy đủ về đức tin và nghĩa vụ Kitô giáo (x. Giáo Luật, 851, 865). Họ không chỉ học giáo lý mà còn được thực hành đời sống Kitô hữu, tham dự Phụng vụ Chúa nhật để chuẩn bị cho Bí tích Rửa Tội. Đặc biệt, người đỡ đầu đóng vai trò quan trọng trong việc đồng hành, quan tâm nâng đỡ sự trưởng thành trong đức tin của người dự tòng.
- Thời gian thanh tẩy và soi sáng (Giai đoạn II): Giai đoạn này bắt đầu vào Mùa Chay, khi người dự tòng được người dạy giáo lý, người đỡ đầu và cộng đoàn giới thiệu để ghi danh vào số những người sẽ lãnh nhận các Bí tích khai tâm vào Đêm Vọng Phục Sinh. Tuy nhiên, vì hoàn cảnh mục vụ có thể cử hành các Bí tích này vào thời điểm thích hợp.
- Cử hành các Bí tích Khai tâm (Giai đoạn III): Đây là đỉnh cao của tiến trình, thường diễn ra vào Đêm Vọng Phục Sinh. Người trưởng thành sẽ lãnh nhận cùng lúc ba bí tích Rửa Tội, Thêm Sức và Thánh Thể (GLHTCG, 1233), hoàn tất việc gia nhập Giáo hội. Nghi thức này bao gồm Kinh cầu các thánh, làm phép nước, tuyên xưng đức tin, nghi lễ Thánh Tẩy, mặc áo trắng, trao đèn sáng, cử hành Bí tích Thêm Sức và Thánh Thể.
Sau khi lãnh nhận các bí tích khai tâm, người tân tòng tiếp tục được Giáo hội đồng hành trong thời kỳ nhiệm huấn suốt Mùa Phục Sinh, giúp đức tin của họ thêm vững vàng và tích cực tham gia vào đời sống cộng đoàn Phụng vụ.
Tiến trình khai tâm Kitô giáo là một hành trình dài, có thể đầy thử thách nhưng cũng tràn ngập ân sủng. Việc đồng hành chu đáo này thể hiện rõ sự quan tâm của Giáo hội đối với những người con mới. Hiểu biết được tiến trình này, sẽ giúp mỗi Kitô hữu chúng ta thêm quảng đại, sẵn lòng sẻ chia và nâng đỡ những người tân tòng trên hành trình đức tin, giúp họ thực sự hòa nhập vào Thân Thể mầu nhiệm Chúa Kitô là Giáo hội.
Jescom – Truyền thông Dòng Tên Việt Nam
