Martinô sinh vào năm 316 hoặc 336 tại Savaria, Giáo phận Pannonia (nay là Szombathely, Hungari). Martinô sống vào thế kỷ thứ tư, gia nhập quân đội Rôma khi mới lên 15. Dù song thân ngoại đạo, Martinô vẫn kiên quyết truy tầm về Kitô giáo. Vào một ngày tiết đông giá lạnh, Martinô cùng đồng bạn tới bên một người ăn xin nằm co ro trước cổng thành Amiens (Pháp), đang run lên vì lạnh lẽo. Chẳng mang theo của gì, Martinô liền rút gươm cắt tấm áo choàng đang mặc ra làm đôi để bố thí cho người hành khất. Đêm ấy, Đức Giêsu đã hiện ra với Martinô, mặc nguyên trên mình phân nửa manh áo mà Martinô đã bố thí cho người hành khất và nói với các thiên thần theo hầu: “Martinô đã khoác cho Ta manh áo này đấy!”. Ngay sau biến cố kỳ diệu này, Martinô liền đi xin lãnh bí tích Thanh tẩy.
Đến 18 tuổi, Martinô được linh mục Hilary rửa tội. Lúc 20 tuổi, Martinô giã từ binh nghiệp, rồi trở nên môn đệ của Đức Giám Mục Hilariô, lúc ấy đang làm Giám mục Poitiers, nước Pháp. Martinô đã đến đây để học thần học và đã được chịu chức. Martinô trở về quê hương chính của mình là Pannonia, nay thuộc nước Hungari. Nơi đây ngài làm việc truyền giáo và người đầu tiên do Martinô rửa tội chính là người mẹ ruột của mình.
Trong những cuộc tranh cãi thần học với bè rối Ariô, Martinô đã bị tống xuất ra khỏi Pannonia. Cuộc phiêu lưu này dẫn dắt Martinô đến Milanô và gặp gỡ người thầy nổi tiếng là Đức Giám Mục Ambrôsiô của giáo phận Milanô. Tại đây Martinô sống cuộc đời ẩn tu cho đến khi Đức Giám Mục Hilariô trở về lại Poitiers, sau khi bị lưu đày do bè rối Ariô gây ra. Ngài đã mời Martinô đến Poitiers vào năm 360. Chỉ một năm sau Martinô xây dựng một nhà dòng ẩn tu nhỏ tại Ligugé gần Poitiers.
Vào năm 372, Martinô được hàng tu sĩ tín nhiệm bầu làm Giám Mục thành Tours, cho dù ngài không muốn. Truyền thuyết thuật lại rằng lúc được bầu, ngài đã trốn trong chuồng ngỗng, nhưng các con ngỗng cứ quạc lớn tiếng làm cho mọi người biết chỗ trốn của ngài. Thế là cứ tới ngày 11.11, nhiều nước Âu Châu vẫn còn truyền thống ăn thịt ngỗng mừng Thánh Martinô.
Đức Giám Mục Martinô tận tụy chăm sóc đoàn chiên. Riêng ngài vẫn sống theo cách khắc khổ của một tu sĩ ẩn tu và chọn một phòng nhỏ cạnh nhà thờ chính tòa để ở. Ngài thành lập cộng đoàn dòng tu ở Loire gần Tours, từ đó phát triển thành dòng Marmoutier nổi tiếng.
Đức Giám Mục Martinô khởi công truyền giáo trong giáo phận. Năm 397 trên đường truyền giáo ngài đã từ trần, hưởng thọ 60 hoặc 81 tuổi. Các tu sĩ mang thi hài từ Loire trở về Tours. Hàng ngàn người đổ về Tours tiễn đưa ngài. Mộ ngài đã trở thành điểm hành hương của toàn vùng. Năm 491 một đền thờ lớn được xây dựng kính Ngài. Hàng ngàn nhà thờ trên thế giới đã chọn Ngài làm bổn mạng.
Lm. Sta-nít-la-ô Nguyễn Đức Vệ
Nguồn: tonggiaophanhue.org
