(Cv 6:8-15; Ga 6:22-29)
Chúng ta bắt đầu nghe câu chuyện về Têphanô, một nhân chứng anh hùng cho Chúa Giêsu. Trong trình thuật hôm nay, chúng ta thấy những gì xảy đến cho Têphanô là một sự lặp lại của những gì xảy ra trong câu chuyện của Chúa Giêsu. Những điểm đáng để chúng ta lưu ý trong câu chuyện của Têphanô là: (1) “ông Têphanô được đầy ân sủng và quyền năng, đã làm những điềm thiêng dấu lạ lớn lao trong dân” (Cv 6:8); (2) bị chống đối và loại trừ vì ghen tỵ [“Có những người thuộc hội đường gọi là hội đường của nhóm nô lệ được giải phóng, gốc Kyrênê và Alêxanria, cùng với một số người gốc Kilikia và Axia, đứng lên tranh luận với ông Têphanô. Nhưng họ không địch nỗi lời lẽ khôn ngoan mà Thần Khí đã ban cho ông” (Cv 6:9-10)]; (3) bị kế án cách bất công với những chứng gian [“Bấy giờ, họ mới xui mấy người phao lên rằng: ‘Chúng tôi đã nghe hắn nói lộng ngôn xúc phạm đến ông Môsê và Thiên Chúa.’ Họ sách động dân và các kỳ mục cùng kinh sư, rồi ập đến bắt ông và điệu đến Thượng Hội Đồng. Họ đưa mấy người chứng gian ra khai rằng: ‘Tên này không ngừng nói những lời phạm đến Nơi Thánh và Lề Luật. Vì chúng tôi đã nghe hắn nói rằng Giêsu người Nadarét sẽ phá huỷ nơi này và thay đổi những tục lệ mà ông Môsê đã truyền lại cho chúng ta’” (Cv 6:11-14)]; (4) Têphanô không sợ hãi trước quyền lực thế gian để làm chứng cho Chúa Giêsu [“Toàn thể cử toạ trong Thượng Hội Đồng đều nhìn thẳng vào ông Têphanô, và họ thấy mặt ông giống như mặt thiên sứ” (Cv 6:15)]. Qua những chi tiết này, chúng ta nhận ra rằng, chứng nhân của Chúa Giêsu là những người ‘lặp lại’ cuộc đời của Chúa Giêsu trên cuộc đời của mình. Nói cách khác, người môn đệ là người sống lại cuộc đời của Chúa Giêsu trong cuộc đời của mình. Dù phải đối diện với những khó khăn, chống đối và chứng gian vẫn đứng vững trong đức tin của mình.
Bài Tin Mừng hôm nay tiếp tục những gì xảy ra sau khi Chúa Giêsu làm phép lạ hoá bánh ra nhiều cho năm ngàn người ăn no nê. Đây là một trong những “dấu lạ” Chúa Giêsu đã thực hiện. Trong Tin Mừng Thánh Gioan, “dấu lạ” là một “dấu chỉ hữu hình” mà qua đó Chúa Giêsu muốn chuyển tải cho thính giả của Ngài một thực tại vô hình. Nhưng thông thường, thính giả của Ngài đã không thể nắm bắt thực tại vô hình này ngay lần đầu nhìn thấy. Chúa Giêsu phải giải thích cho họ và đưa họ chạm đến thực tại hữu hình này qua chính cuộc sống của Ngài. Đây chính là điều mà chúng ta nhận thấy trong trình thuật Tin Mừng hôm nay. Chúng ta có thể suy gẫm trên hai chi tiết sau:
Thứ nhất, khát vọng tìm kiếm Chúa Giêsu của dân chúng: “Hôm sau, đám đông dân chúng còn đứng ở bờ bên kia Biển Hồ, thấy rằng ở đó chỉ có một chiếc thuyền và Đức Giêsu lại không cùng xuống thuyền đó với các môn đệ, nhưng chỉ có các ông đi mà thôi. Tuy nhiên, có những thuyền khác từ Tibêria đến gần nơi dân chúng đã được ăn bánh sau khi Chúa dâng lời tạ ơn. Vậy khi dân chúng thấy Đức Giêsu cũng như các môn đệ đều không có ở đó, thì họ xuống thuyền đi Caphácnaum tìm Người” (Ga 6:22-24). Việc tìm kiếm Chúa Giêsu xảy ra vào “ngày hôm sau.” Những câu trong phần này nhằm mục đích tạo ra một sự chuyển tiếp giữa dấu lạ của Chúa Giêsu và lời dạy của Chúa Giêsu về bánh hằng sống. Chúng chỉ ra một điều đáng để chúng ta lưu ý là Chúa Giêsu không đi trên thuyền với các môn đệ mà có thể Ngài đi theo đường bộ; còn dân chúng tìm Ngài thì cũng xuống thuyền. Như vậy, các môn đệ và dân chúng dùng cùng một loại phương tiện và đi theo một hành trình, trong khi đó Chúa Giêsu thực hiện một hành trình khác. Vì hai hành trình khác hướng nhau nên mới có sự kiếm tìm. Chi tiết này giúp cho chúng ta nhìn lại hành trình chúng ta đang đi. Nhiều lần chúng ta đã không đi cùng với hành trình của Thiên Chúa, nên chúng ta cũng đi tìm Ngài.
Thứ hai, lời hướng dẫn của Chúa Giêsu để giúp dân chúng hiểu thực tại vô hình đằng sau dấu lạ hoá bánh ra nhiều mà Ngài đã thực hiện: “ Chúa Giêsu đáp: ‘Thật, tôi bảo thật các ông, các ông đi tìm tôi không phải vì các ông đã thấy dấu lạ, nhưng vì các ông đã được ăn bánh no nê. Các ông hãy ra công làm việc không phải vì lương thực mau hư nát, nhưng để có lương thực thường tồn đem lại phúc trường sinh, là thứ lương thực Con Người sẽ ban cho các ông, bởi vì chính Con Người là Đấng Thiên Chúa Cha đã ghi dấu xác nhận’” (Ga 6:26-27). Chúa Giêsu chỉ ra cho đám đông thấy họ đến với Ngài với động lực thật nông cạn. Họ chỉ nhìn thấy dấu chỉ hữu hình, nhưng không hiểu thực tại vô hình mà dấu lạ chỉ đến. Một cách cụ thể, họ chỉ đến với Ngài vì muốn có được thức ăn nuôi sống thân xác, chứ không nghĩ đến thức ăn nuôi dưỡng đời sống thiêng liêng. Chúa Giêsu mời gọi họ đừng làm việc cho lương thực hư nát, những làm việc để có lương thực trường tồn. Khi nói điều này, Chúa Giêsu đưa thính giả của mình về nước hằng sống. Trong cả hai trường hợp, chúng ta thấy chìa khoá để nhận được nước hằng sống và lương thực trường tồn chính là tin vào Chúa Giêsu, Đấng được Thiên Chúa sai đến: “Họ liền hỏi Người: ‘Chúng tôi phải làm gì để thực hiện những việc Thiên Chúa muốn?’ Đức Giêsu trả lời: ‘Việc Thiên Chúa muốn cho các ông làm, là tin vào Đấng Người đã sai đến’” (Ga 6:28-29). Hình ảnh này cũng thường lặp lại trong cuộc đời chúng ta vì nhiều lần chúng ta bận rộn với việc tìm kiếm của ăn cho thân xác mà quên mất rằng đời sống thiêng liêng của mình cũng cần được nuôi dưỡng. Hơn nữa, nhiều lần chúng ta tìm đến Chúa cũng vì những nhu cầu vật chất và thân xác của mình hơn là những nhu cầu thiêng liêng. Chúng ta cố gắng làm thật nhiều việc, nhưng một việc chính làm nền tảng của tất cả những công việc mình làm thì chúng ta hay lãng quên, đó là tin vào Chúa Giêsu, phó thác mọi sự để Ngài hướng dẫn. Đó là điều cần thiết nhất của người môn đệ: đi theo sự hướng dẫn của Chúa Giêsu, còn những công việc khác là hệ quả của việc đi theo Ngài.
Lm. Antôn Nguyễn Ngọc Dũng, SDB
