(Rm 11:29-36; Lc 14:12-14)
Thánh Phaolô, trong bài đọc 1 hôm nay, trình bày cho chúng ta sự trung thành của Thiên Chúa trong tình yêu của Ngài. Theo thánh nhân, “một khi Thiên Chúa đã ban ơn và kêu gọi, thì Người không hề đổi ý” (Rm 11:29). Thiên Chúa đã ban ơn và kêu gọi chúng ta đến đời sống vâng phục. Tuy nhiên, điều cần phải biết là sự vâng phục của chúng ta cũng là do lòng thương xót của Thiên Chúa: “Quả thế, Thiên Chúa đã giam hãm mọi người trong tội không vâng phục, để thương xót mọi người” (Rm 11: 32).
Điểm thứ hai trong bài đọc 1 đáng để chúng ta suy gẫm là sự thẳm sâu của mầu nhiệm Thiên Chúa, nhất là đường lối của Ngài: “Sự giàu có, khôn ngoan và thông suốt của Thiên Chúa sâu thẳm dường nào! Quyết định của Người, ai dò cho thấu! Đường lối của Người ai theo dõi được! Thật vậy, ai đã biết tư tưởng của Chúa? Ai đã làm cố vấn cho Người? Ai đã cho Người trước, để Người phải trả lại sau?” (Rm 11:33-35).
Bài Tin Mừng hôm nay là phần đầu của những lời giảng dạy đầy khôn ngoan của Chúa Giêsu như một thực khách. Thánh Luca xây dựng trình thuật những lời giảng dạy này trên đề tài chọn chỗ nhất. Chúng ta có thể phân bài Tin Mừng hôm nay thành hai phần: Phần 1 (Lc 14:12) nói về những người mà theo lẽ tự nhiên chúng ta sẽ mời khi đãi tiệc và trong phần 2 (Lc 14 13-14), Chúa Giêsu chỉ ra cho chúng ta phải mời những ai khi đãi tiệc. Bài Tin Mừng hôm nay được đặt trong bối cảnh của bữa tiệc và xảy ra trong ngày sa bát (x. Lc 14:12). Chi tiết này đưa chúng ta về với tinh thần vui tươi, hạnh phúc khi có Chúa Giêsu hiện diện hay đúng hơn khi đến với Chúa vào ngày sa bát [Chúa Nhật hay mỗi ngày]. Nói cách khác, ở đâu có Chúa Giêsu hiện diện, ở đó có niềm vui và sự tụ họp của tất cả mọi người, nhất là những người không được may mắn.
Phần 1 trình bày cho chúng ta khuynh hướng tự nhiên của con người mà Chúa Giêsu muốn mỗi người chúng ta phải vượt qua: “Khi nào ông đãi khách ăn trưa hay ăn tối, thì đừng mời bạn bè, anh em, hay bà con, hoặc láng giềng giàu có, kẻo họ cũng mời lại ông, và như thế ông được đáp lễ rồi” (Lc 14:12). Những lời này chỉ rõ cách đối xử tự nhiên của con người, đó là dựa trên sự “công bình,” đó là “trả lại cho người khác những gì thuộc về họ.” Nói cách cụ thể, người ta cho mình cái gì, thì mình sẽ trả lại như thế. Đây chính là cách đối xử theo lẽ tự nhiên của con người.
Những lời trong phần 2 đưa chúng ta về trọng tâm của Kitô Giáo: “Trái lại, khi ông đãi tiệc, hãy mời những người nghèo khó, tàn tật, què quặt, đui mù. Họ không có gì đáp lễ, và như thế, ông mới thật có phúc: vì ông sẽ được đáp lễ trong ngày các kẻ lành sống lại” (Lc 14:13-14). Qua những lời này, Chúa Giêsu muốn dạy các môn đệ của Ngài phải vượt qua cách đối xử tự nhiên, đó là đối xử dựa trên sự công bình. Những người theo Chúa Giêsu phải đối xử với người khác dựa trên đức bác ái.
Lm. Antôn Nguyễn Ngọc Dũng, SDB
