(Cv 1:15-17.20-26; Ga 15:9-17)
Hôm nay, chúng ta cùng với Giáo Hội mừng kính lễ Thánh Mathias, Tông Đồ. Thánh nhân là ai? Tên của thánh nhân có nghĩa là “món quà của Thiên Chúa.” Bài đọc 1 hôm nay trình bày chúng ta biết một số chi tiết về ngài: Ngài là một trong hai người được đề cử để thay thế vị trí của Giuđa, và ngài là người trúng thăm và “được kể thêm vào số mười một tông đồ” (Cv 1:26). Một trong những điều kiện để được chọn là “đã cùng với mười một Tông Đồ đi theo Chúa Giêsu suốt thời gian Người sống giữa chúng ta, kể từ khi Người được ông Gioan làm phép rửa cho đến ngày Người lìa bỏ chúng ta và được rước lên trời” (Cv 1:21-22). Mátthia được chọn để làm chứng Đức Giêsu đã phục sinh (x. Cv 1:22). Từ những lời này, chúng ta thấy thánh nhân dường như chứng kiến tất cả những sự kiện quan trọng trong cuộc đời công khai của Chúa Giêsu, đó là phép rửa, rao giảng, các phép lạ, chịu khổ nạn, sống lại và lên trời. Nói cách khác, thánh nhân là người luôn “ở với Chúa Giêsu” trong mọi giây phút. Đây chính là điều kiện cần thiết cho một vị tông đồ: phải luôn ở với Chúa. Thật vậy, nếu không ở lại trong Chúa, như cành nho trong thân nho, thì tất cả những hoa trái chúng ta sinh ra không phải đến từ Ngài.
Một vài chi tiết khác về thánh nhân mà chúng ta tìm thấy từ truyền thống và truyền thuyết như sau: Theo Thánh Clêmentê [thánh Alexandria], Thánh Mátthias là một trong 72 môn đệ của Chúa Giêsu. Điều này được Eusebius và Thánh Giêrônimô tán thành. Theo nhiều truyền thống khác nhau, thánh nhân rao giảng ở Cappadocia, Giêrusalem, vùng biển Caspian (ngày hôm nay là nước Georgia) và Êthiôpia. Người ta kể rằng, ngài có thể bị đóng đinh ở Colchis hoặc bị ném đá ở Giêrusalem. Theo các Giáo Phụ, có một cuốn Tin Mừng theo Thánh Mátthias được lưu hành giữa các cộng đoàn tín hữu, nhưng đã bị mất, và được công bố là “nguỵ thư” bởi Đức Giáo Hoàng Gelaius. Ngài là thánh cầu bầu cho những người nghiện ngập rượu chè.
Bài Tin Mừng hôm nay được trích trong Lời Từ Biệt của Chúa Giêsu và diễn tả cách tuyệt vời tâm tình của Ngài với các tông đồ nói chung và đối với Mátthias nói riêng. Họ là những người Ngài đã chọn lựa để yêu thương nhau và để làm chứng về tình yêu của Ngài cho người khác. Bài Tin Mừng hôm nay có cấu trúc như sau:
Nền tảng của tình yêu (Ga 15:9-11): trong phần này, chúng ta thấy Chúa Giêsu trình bày tình yêu Chúa Cha dành cho Ngài chính là nền tảng của tình yêu mà Ngài dành cho các môn đệ. Nói cách cụ thể hơn, Chúa Giêsu cảm nghiệm được tình yêu của Chúa Cha thế nào thì Ngài cũng yêu các môn đệ và chúng ta với tình yêu như thế. Điều này đưa chúng ta đến một thực tế trong cuộc sống là: mức độ chúng ta yêu thương người khác lệ thuộc vào mức độ chúng ta cảm nghiệm được tình yêu của Thiên Chúa. Một trong những lời đẹp nhất trong phần này là lời mời gọi của Chúa Giêsu: “Anh em hãy ở lại trong tình thương của Thầy” (Ga 15:9). Ngài không muốn chúng ta làm nhiều việc. Ngài chỉ mong ước chúng ta làm một việc, đó là ở lại trong tình yêu của Ngài. Dấu hiệu cho biết chúng ta ở lại trong tình yêu của Ngài là chúng ta sống đời sống yêu thương [giữ các điều răn của Ngài], và được tận hưởng niềm vui trọn vẹn mà Chúa Giêsu mang lại cho chúng ta. Điều cụ thể chúng ta có thể rút ra từ những chi tiết này là: người ở lại trong Chúa Giêsu luôn sống yêu thương; người sống yêu thương luôn được tận hưởng niềm vui của Chúa Giêsu. Chúng ta có thuộc nhóm người này không?
Giới răn yêu thương (Ga 15:12-15): Ai trong chúng ta cũng rất quen thuộc với giới răn yêu thương này. Chúng ta đã thuộc lòng câu: “anh em hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em” (Ga 15:12). Nhưng chúng ta có sống không? Thành thật mà nói, chúng ta có nỗ lực để sống giới răn yêu thương; nhưng chúng ta không thực hiện vế thứ hai của giới răn, đó là “yêu như Thầy yêu thương anh em.” Thường chúng ta yêu thương người khác theo cảm tính và cảm xúc của mình. Yêu như Chúa Giêsu yêu là biến người môn đệ thành bạn, biến kẻ bán mình (Giuđa), chối mình (Phêrô) và bỏ mình mà chạy (các môn đệ khác) thành bạn. Yêu như Chúa Giêsu là yêu với một tình yêu cho đến cùng (x. Ga 13:1).
Được chọn để sai đi làm chứng cho tình yêu (Ga 15:16-17): Trong việc chọn lựa các môn đệ trước khi họ chọn Ngài, Chúa Giêsu tỏ cho chúng ta biết mầu nhiệm ơn gọi của mỗi người chúng ta: Thiên Chúa luôn đi bước trước, còn chúng ta là những người đáp trả lại tiếng gọi đầy yêu thương của Ngài. Chúng ta được gọi để ở lại trong tình yêu của Chúa Giêsu. Sau khi ở lại, cảm nếm được tình yêu dịu ngọt và chung thuỷ của Ngài, chúng ta được sai đi để sinh hoa trái của tình yêu. Chúng ta cần phải nhớ rằng: Chúng ta được sai đi để chỉ làm một việc, đó là sống yêu thương.
Trong bài Tin Mừng hôm nay, câu mở đầu và câu kết thúc đáng chúng ta phải quan tâm và suy niệm. Câu mở đầu nói về tình yêu của Chúa Cha dành cho Chúa Con, còn câu kết nói đến tình yêu của những người môn đệ của Chúa Giêsu. Tình yêu đó là tình yêu như thế nào? Câu trả lời được tìm thấy trong câu giữa của bài Tin Mừng. Một cách cụ thể, bài Tin Mừng có 9 câu, nếu chia đôi thì câu giữa sẽ rơi vào câu 13, đó là: “Không có tình thương nào cao cả hơn tình thương của người đã hy sinh tính mạng vì bạn hữu của mình.” Như vậy, tình yêu Chúa Cha yêu Chúa con là tình yêu hoàn toàn tự hiến, tình yêu cho đi tất cả, ngay cả chính bản thể của mình. Đây cũng chính là tình yêu mà Chúa Giêsu mời gọi chúng ta phải dành cho nhau: một tình yêu không ích kỷ và không tính toán, một tình yêu vô vị lợi và vô điều kiện, một tình yêu tuyệt đối và là một tình yêu sẵn sàng hy sinh mạng sống của mình cho người mình yêu.
Lm. Antôn Nguyễn Ngọc Dũng, SDB
