(1 Tx 2:9-13; Mt 23:27-32)
Bài đọc 1 tiếp tục trình bày cho chúng ta về việc thánh Phaolô đang trình bày chính ngài như mẫu gương cho các tín hữu Thessalônica. Thánh nhân nói về lối sống mà ngài đã thể hiện khi rao giảng Tin Mừng Thiên Chúa giữa họ. Trong bài đọc 1, chúng ta nhận ra ba điều mà thánh Phaolô mời gọi tín hữu Thessalônica suy gẫm: (1) ngài mời gọi họ nhớ lại những nỗi khó nhọc vất vả mà ngài và các cộng sự phải chịu: “đêm ngày chúng tôi đã làm việc để khỏi thành gánh nặng cho một người nào trong anh em, suốt thời gian chúng tôi loan báo Tin Mừng của Thiên Chúa cho anh em” (1 Tx 2:9); (2) ngài mời gọi họ làm chứng cho lối sống tốt đẹp của ngài: “Anh em làm chứng, và Thiên Chúa cũng chứng giám, rằng với anh em là những tín hữu, chúng tôi đã cư xử một cách thánh thiện, công minh, không chê trách được” (1 Tx 2:10); (3) cuối cùng, ngài muốn họ phải biết cách cư xử đầy tình phụ tử của ngài dành cho họ: “Anh em biết: chúng tôi đã cư xử với mỗi người trong anh em như cha với con; chúng tôi đã khuyên nhủ, khích lệ, van nài anh em sống xứng đáng với Thiên Chúa, Đấng kêu gọi anh em vào Nước của Người và chia sẻ vinh quang với Người” (1 Tx 2:11-12).
Sau khi nói về những điều các tín hữu Thessalônica cần suy gẫm, thánh Phaolô trình bày cho họ về những điều các ngài thực hiện mỗi khi nghĩ đến họ, đó là các ngài “không ngừng tạ ơn Thiên Chúa, vì khi chúng tôi nói cho anh em nghe lời Thiên Chúa, anh em đã đón nhận, không phải như lời người phàm, nhưng như lời Thiên Chúa, đúng theo bản tính của lời ấy. Lời đó tác động nơi anh em là những tín hữu” (1 Tx 2:13). Trong những lời này, Thánh Phaolô chỉ ra cho chúng ta thấy lý do tạ ơn của ngài và các cộng sự, đó là việc các tín hữu Thessalônica đón nhận lời họ rao giảng như lời của Thiên Chúa. Chi tiết này cho thấy các ngài không để cho những “lời của mình” lấn át “Lời Thiên Chúa.” Hơn thế nữa, những lời rao giảng của các ngài không trở nên vô hiệu, nhưng mang lại sự biến đổi [có tác động] nơi người nghe. Điều này xảy ra vì họ không rao giảng cho người khác lời của họ, nhưng là “Lời của Chúa,” Lời đó có sức biến đổi cõi lòng chai đá của con người. Những điều này nhắc nhở chúng ta về đời sống chứng tá của mình. Nhiều khi chúng ta để cho người khác “nghe tiếng mình” nhiều hơn “nghe tiếng Chúa.” Thay vì là người mang sứ điệp Tin Mừng, chúng ta biến mình thành “sứ điệp.” Lý do mỗi ngày chúng ta tạ ơn Chúa không hệ tại việc có bao nhiêu người nghe chúng ta, nhưng hệ tại việc có bao nhiêu người nhờ chúng ta mà nghe tiếng Chúa và được biến đổi bởi lời Ngài.
Bài Tin Mừng hôm nay tiếp tục lời khiển trách của Chúa Giêsu về việc “lời nói phải đi đôi với hành động,” hay đúng hơn “vẻ đẹp bên ngoài phải phản chiếu vẻ đẹp bên trong.” Hai lời khiển trách hôm nay sử dụng chung một hình ảnh, đó là hình ảnh mồ mả. Trong lời khiển trách đầu tiên, Chúa Giêsu khuyến cáo các kinh sư và những người Pharisêu về việc không đồng nhất giữa bên trong và bên ngoài [giữa động lực và hành động] qua hình ảnh họ giống “mồ mả tô vôi, bên ngoài có vẻ đẹp, nhưng bên trong thì đầy xương người chết và đủ mọi thứ ô uế” (Mt 23:27). Hơn thế nữa, lời của Ngài rất thẳng thắn và trực tiếp: “Các người cũng vậy, bên ngoài thì có vẻ công chính trước mặt thiên hạ, nhưng bên trong toàn là đạo đức giả và gian ác!” (Mt 23:28). Lời khiển trách này cũng nhắm đến mỗi người chúng ta. Không ít lần trong cuộc sống, chúng ta “bằng mặt” [bên ngoài] chứ không “bằng lòng” [bên trong]. Một người sở hữu sự thống nhất giữa vẻ đẹp bên trong và bên ngoài luôn sống thật, nói thật, yêu thật và tha thứ thật. Khi không có sự thống nhất giữa bên trong và bên ngoài, thì chính chúng ta đã sống trong sự lừa dối chính mình trước khi lừa dối người khác. Hãy trang điểm cho vẻ đẹp bên ngoài với những cử chỉ và lời nói nhã nhặn ôn hoà và trang điểm vẻ đẹp bên trong với nhân đức và tình yêu vô điều kiện của Chúa.
Trong lời khiển trách thứ hai, Chúa Giêsu chỉ ra cho chúng ta vấn đề “cộng tác vào sự dữ” người khác làm. Nói cách khác, Chúa Giêsu muốn nói với họ [và chúng ta] rằng: tránh làm điều xấu cách trực tiếp thì chưa đủ, nhưng còn phải tránh cộng tác vào việc xấu của người khác. Một ví dụ cụ thể để chúng ta dễ hiểu là: tránh không nói xấu người khác là điều cần, nhưng cũng cần là “không thêm dầu vào lửa khi nghe người khác nói xấu một ai đó.” Chúa Giêsu dùng việc xây dựng mồ mả cho các ngôn sứ như là việc cộng tác vào “việc đổ máu các ngôn sứ” mà cha ông họ đã làm. Nói cách cụ thể là: người giết, kẻ xây mồ. Chúa Giêsu lên án hành động cộng tác này, vì qua hành động đó họ chỉ ra mối liên hệ không thể tách rời giữa người làm điều xấu với họ: “Như vậy, các người tự làm chứng rằng các người đúng là con cháu của những kẻ đã giết các ngôn sứ. Thì các người đổ thêm cho đầy đấu tội của tổ tiên các người đi!” (Mt 23:31-32). Một lối sống hoàn hảo là lối sống không đơn giản chỉ tránh làm việc xấu, nhưng còn không cộng tác vào trong việc xấu của người khác. Một cách cụ thể hơn, sống hoàn hảo là tránh phạm tội và tránh trở thành dịp tội cho người khác.
Lm. Antôn Nguyễn Ngọc Dũng, SDB
