(Xh 34:29-35; Mt 13:44-46)
Ai trong chúng ta cũng một lần nhìn thấy hoặc tự mình cầm lấy miếng gương soi lên mặt trời để ánh sáng của nó phản chiếu trên gương. Còn tục ngữ ca dao Việt Nam cũng có câu: “Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng.” Và những lời khác mà chúng ta cũng có thể đã nghe là: “Hãy chỉ cho tôi các bạn của anh và tôi sẽ nói cho anh biết anh là con người như thế nào.” Những câu này đưa ra cho chúng ta một nguyên lý trong cuộc sống là: Nhiều hay ít chúng ta cũng sẽ bị ảnh hưởng bởi những người mà chúng ta thường xuyên gặp gỡ. Nguyên lý này, có thể nói, được tìm thấy trong bài đọc 1 hôm nay trong hình ảnh ánh sáng trên khuôn mặt của Môsê. Ánh sáng trên da mặt ông phản chiếu ánh sáng của Thiên Chúa khi ông đàm đạo với Ngài. Chi tiết này làm chúng ta suy xét lại đời sống “đàm đạo” [cầu nguyện] của chúng ta với Thiên Chúa. Đã nhiều lần chúng ta cầu nguyện và đối thoại với Chúa, nhưng khuôn mặt chúng ta có phản chiếu tình yêu đầy dịu hiền của Thiên Chúa cho anh chị em chúng ta không?
Hình ảnh thứ hai mà chúng ta có thể suy gẫm trong bài đọc 1 là hình ảnh khăn che mặt của Môsê. Khăn che mặt này ám chỉ “mầu nhiệm của Thiên Chúa.” Dù mầu nhiệm đó chỉ được phản chiếu trên khuôn mặt của Môsê, nhưng nó vẫn huyền nhiệm cho con người. Nhưng khi ông Môsê đàm đạo với Thiên Chúa, ông bỏ khăn che mặt đi vì đối với Thiên Chúa không có gì là huyền nhiệm. Điều này cũng có nghĩa là khi chúng ta đến với Chúa, chúng ta phải tháo bỏ hết tất cả những gì che khuất làm chúng ta không nhìn thấy Chúa. Chúng ta phải trở nên “là mình” trước mặt Chúa vì không có gì chúng ta có thể che giấu Ngài. Thật vậy, nhiều khi chúng ta đến với Chúa với một con tim không chân thật. Chúng ta thấy mình không xứng đáng, thấy xấu hổ trước mặt Chúa. Những điều đó làm chúng ta đóng kín mình khi đến với Chúa. Hãy bỏ hết những tấm khăn che [hay những mặt nạ] khi chúng ta đến với Chúa. Hãy đến với Chúa với tất cả những yếu đuối, tội lỗi và một chút việc lành mình có thể làm được. Hãy để Chúa yêu chúng ta như chúng ta là!
Bài Tin Mừng hôm nay trình bày cho chúng ta thêm hai dụ ngôn về Nước Trời: dụ ngôn kho báu và dụ ngôn ngọc đẹp. Hai dụ ngôn này và dụ ngôn lưới cá là những dụ ngôn về Nước Trời đặc thù của Thánh Mátthêu. Trong hai dụ ngôn kho báu và ngọc đẹp, chúng ta sẽ gặp vấn đề trong việc giải thích. Vần đề hệ tại việc chúng ta nhấn mạnh đến tính vô giá của kho tàng hoặc ngọc đẹp hay là cách hành xử của người tìm thấy và bán mọi sự để mua chúng. Theo các học giả Kinh Thánh, lối giải thích nhấn mạnh đến cách hành xử của người tìm mua khi kho báu hoặc ngọc đẹp được ám chỉ cách rõ ràng trong hai dụ ngôn, nhất là dụ ngôn ngọc đẹp.
Hai dụ ngôn này có chung một cấu trúc sau: (1) Nước Trời được ví như một thực tại trần thế [“Nước Trời giống như chuyện kho báu chôn giấu trong ruộng”//“Nước Trời lại cũng giống như chuyện một thương gia đi tìm ngọc đẹp”]; (2) có người tìm kiếm và gặp được [“Có người kia gặp được thì liền chôn giấu lại”//”Tìm được một viên ngọc quý”]; (3) vui mừng, đi bán tất cả những gì mình có và mua [“rồi vui mừng đi bán tất cả những gì mình có mà mua thửa ruộng ấy”//”ông ta ra đi, bán tất cả những gì mình có mà mua viên ngọc ấy”]. Tuy nhiên, trong những yếu tố này, yếu tố “vui mừng” là yếu tố chính mà Chúa Giêsu muốn nhắm đến khi nói cho dân chúng hai dụ ngôn này. Theo Chúa Giêsu, Nước Trời là một kho tàng vô giá mà một người khôn ngoan sẵn sàng bán hết những gì mình có để sở hữu nó. Đây là cơ hội chỉ xảy ra một lần trong đời. Những người có con tim “nửa vời” sẽ không bao giờ nhận ra giá trị thật của Nước Trời. Để sở hữu được Nước Trời, chúng ta phải đi tìm kiếm, phải vất vả đổ mồ hôi, sôi nước mắt để tìm thấy Nước Trời. Những người tìm thấy Nước Trời là những người vui mừng. Đối với họ, không có gì lấy mất niềm vui chiếm hữu được Nước Trời của họ. Họ sẵn sàng bán hết mọi sự [xem mọi sự là rác rưởi], để chiếm hữu Nước Trời. Chúng ta thế nào? Chúng ta đã tìm thấy Nước Trời chưa? Dấu chỉ để chúng ta biết mình đã tìm được Nước Trời là chúng ta có được niềm vui sâu xa trong tâm hồn, không ai và không có bất cứ điều gì có thể cướp mất niềm vui đó. Hơn nữa, khi tìm được Nước Trời, chúng ta không còn xem của cải vật chất là quan trọng nhất, nhưng là những mối tương quan mang đậm tình người và tình yêu. Nếu chúng ta đã tìm thấy Nước Trời [Chúa Giêsu], tại sao chúng ta lại chưa “bỏ hết mọi sự” để có được Ngài trong cuộc đời chúng ta? Điều gì ngăn cản chúng ta bán hết mọi sự để sở hữu được niềm vui có Chúa?
Lm. Antôn Nguyễn Ngọc Dũng, SDB
