Cha kính yêu !
Con đã từng nghĩ đến một sự trùng hợp thánh thiêng – một cột mốc đã làm khởi sắc cánh đồng truyền giáo tại miền Viễn Đông, đặc biệt là Việt Nam. 1624 – cuối năm đó vì những lí do thời cuộc Cha Đắc Lộ đành phải rời khỏi Việt Nam1, trong khi đầu năm đó Thiên Chúa đã chuẩn bị cho sự nghiệp kế tiếp Cha Đắc Lộ: Cậu bé Lambert chào đời (28/1/1624). Thật là một sự quan phòng kì diệu của Thiên Chúa !
Cha sinh ra và lớn lên trong gia đình quý tộc, có học thức và truyền thống đạo đức tốt lành. Cũng như bao người khác, Cha đã nổ lực xây dựng cho mình một sự nghiệp vững chắc là trở nên một luật sư tòa án. Nhưng trỗi vượt hơn người, khi tuổi đời mới đôi mươi thì chàng thanh niên Lambert đã giữ chức vụ thẩm phán tại Toà Án Thuế Vụ Rouen. Mặc dù vậy, những vẻ đẹp của quyền cao chức trọng đã không đủ sức lấp đầy những khát vọng sâu xa trong tâm hồn chàng trai trẻ khi nhận ra ơn gọi cao quý từ Thiên Chúa và sức mạnh thôi thúc của ngọn lửa nhiệt tâm truyền giáo. Con thật ngưỡng mộ Cha !
Song song với thời gian Cha sinh trưởng và lớn lên, đó là thời gian mà Cha Đắc Lộ đã thỉnh cầu Tòa Thánh, ngày đêm chạy vạy khắp nơi để tìm kiếm các thừa sai, với niềm mong mỏi con dân Đại Việt sớm có được vị chủ chăn và những thừa sai nhiệt thành chăm sóc, vun trồng đời sống đức tin cho họ. Ngài đã thổ lộ tâm tình khát khao “ngày nào tôi cũng gõ cửa quý vị Hồng y, hầu bày tỏ cho các ngài biết những giáo đoàn mới đó (Việt Nam) đang ngửa tay xin các ngài chỉ cho lối vào Thiên Đàng”2. Với tình hình thời bấy giờ, ngoài vấn đề nhân sự, các thừa sai sẽ gặp phải rất nhiều khó khăn về quyền bảo trợ Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, đặc biệt về ngân sách cho chuyến hành trình, nhưng khó mà dập tắt được ngọn lửa tình yêu trong tâm hồn Cha Đắc Lộ hướng về Đại Việt. Bôn ba khắp nơi với độ tuổi đã chạm lục tuần, tưởng chừng ngọn lửa tình yêu và hy vọng đó sẽ leo lét và lịm dần trước những muôn vàn khó khăn. Nhưng thật bất ngờ, khi đặt chân đến Pháp Quốc, gặp được nhóm Bạn hiền và Cha. Cha ơi! Con cảm nhận đó là sự gặp gỡ thánh thiêng trong ý định của Thiên Chúa. Đây như là sự gặp gỡ giữa những mảnh than đang nhen nhúm, chứa chất niềm khát khao truyền giáo trong tâm hồn Cha với ngọn lửa tràn đầy tình yêu và nhiệt huyết của Cha Đắc Lộ.
Từ khi Cha nhận lời mời gọi của Cha Đắc Lộ và lên đường truyền giáo, thì ngọn lửa tình yêu dành cho Đại Việt như bùng lên ánh sáng mới rực cháy niềm hy vọng. Con được biết, với kinh nghiệm làm thẩm phán tòa án thuế vụ cùng kinh nghiệm của giám đốc Trung tâm Xã hội với những tài sản được kế thừa của gia tộc, Cha đã cống hiến hết toàn bộ và đã giải quyết cách gọn ghẽ vấn đề ngân quỹ cho các Giám mục trong chuyến hành trình gian khó đến Viễn Đông. Tạ ơn Chúa! Từ khi được gặp Cha và nhóm Bạn Hiền thì hành trình kiếm tìm các thừa sai của Cha Đắc Lộ đã kết thúc trong niềm vui và dâng trào hy vọng. Từ đây, với sứ mạng Giám mục Tiên khởi tại Đàng Trong, cùng với Đức Cha Francois Pallu- Giám mục Tiên Khởi Đàng Ngoài, Cha đã hăng say lên đường hướng về Viễn Đông, Cha trở nên người tiếp tục gieo trồng niềm hy vọng Nước Trời cho dân Việt chúng con. Nhìn lại những việc Cha đã làm từ khi đặt chân đến vùng đất đầy lạ lẫm và xa xôi này, từ những ngày đầu khởi sự, thiết lập chủng viện đào tạo linh mục, xây dựng Giáo hội địa phương với ba Công đồng giá trị, thiết lập hàng Giáo sĩ, thành lập dòng nữ đầu tiên mang bản sắc Á Đông với tên gọi như châm ngôn sống của Cha: Mến Thánh Giá,… Những hoa trái đó bùng lên sức sống hy vọng thiêng liêng cho Giáo Hội Việt Nam chúng con cho đến ngày hôm nay. Cha ơi! Những dấu chân trên hành trình truyền giáo của Cha, đã khắc sâu vào lòng dân tộc Việt Nam chúng con một tình yêu đặc biệt dành cho Thánh Giá Chúa Giêsu Kitô. Đó là mầm xanh hy vọng tràn đầy sức sống thiêng liêng mà Cha đã gieo xuống trên mãnh đất Giáo Hội Việt Nam chúng con.
Tình yêu Thánh Giá – mầm xanh hy vọng ấy tiếp tục triển nở mỗi ngày khi được chăm sóc bởi những gia sản thiêng liêng thánh thiện và cao quý cả Cha. Nhìn về những hoa trái thiêng liêng của Cha qua dòng lịch sử Việt Nam, đó là một hành trình gieo mầm hy vọng Tình Yêu Thánh Giá bởi trước những khó khăn, nguy hiểm thời cuộc cùng với niềm khát khao hồng ân đức tin của dân Việt, mầm xanh đó đã được gieo trồng nhằm khơi dậy và nuôi dưỡng đức tin tin, niềm hy vọng và tình yêu Thiên Chúa cho những mãnh đất tâm hồn đang ngày đêm khao khát. Nhớ về Cha, một mẫu gương về tình yêu phi thường dành cho Thánh Giá Chúa Kitô, dù làm gì và bất cứ ở đâu thì sự hiện diện và lời dạy của Cha vẫn mang âm hưởng của bản ca tình yêu dành cho Đấng Chịu Đóng Đinh. Giai điệu của bản tình ca đó đã ngấm sâu và làm nên hướng sống thiêng liêng cho con dân Việt Nam chúng con, đặc biệt đối với chúng con – những người con được sinh ra trong linh đạo Mến Thánh Giá.
Cha kính mến !
Con luôn thầm nhủ, con là mầm xanh được ươm trong linh đạo Mến Thánh Giá mà Cha đã cất công dốc sức gieo trồng cách đây hơn 350 năm. Trong vườn ươm Thánh Giá, con được cảm nghiệm tình yêu của Đấng Chịu Đóng Đinh đã và đang ấp ủ con mỗi ngày trong cuộc đời dâng hiến. Mỗi phút giây sống trong linh đạo cao quý này là mỗi khoảnh khắc của lòng biết ơn về hồng ân cứu độ Chúa dành cho con, về tình yêu thương bao bọc con, về lòng kiên nhẫn tràn đầy thương xót của Đấng Chịu Đóng Đinh dành cho con. Những bước trên hành trình mang tên Mến Thánh Giá dẫn con đến cảm nếm niềm hy vọng từ Thánh Giá Đức Kitô và mở ra cho con những cảm nghiệm đầy ngạc nhiên về tình yêu của Ngài dành cho con trong cuộc lữ hành trần thế này. Cuộc đời dâng hiến của con được nâng đỡ bằng lòng thương xót Chúa và tình yêu của Đức Kitô đã đổ máu đào để giúp con vững bước hơn và trung tín hơn mỗi ngày trong ơn gọi tận hiến. Cha à ! con nhận thấy Thánh Giá Chúa Kitô là giải pháp cho mọi vấn đề, là nguồn hạnh phúc khỏa lấp những khát mong nơi phận người bé nhỏ giới hạn này. Đó còn là niềm hy vọng cho con tiếp bước trong niềm vui, sự tin tưởng, phó thác, bởi Thánh Giá Chúa Kitô là bảo chứng cho niềm hy vọng của con. Con cảm ơn Cha vì Tình yêu Thánh Giá Cha đã không ngần ngại khó khăn gian khổ để đến với Việt Nam xa xôi của chúng con và lập nên dòng nữ Mến Thánh Giá, cũng vì Tình Yêu Thánh Giá và nhờ công ơn cao quý của Cha mà con sẽ không ngại ngần ra đi để tiếp nối sứ mạng của Cha, trở nên những người gieo mầm – Tình Yêu Thánh Giá – cho mọi người và mọi nơi.
Cha kính yêu ! Gương sáng thánh thiện và hương thơm nhân đức của Cha mãi luôn là ngọn đèn sáng rực giúp con đến gần với Đấng Chịu Đóng Đinh. Bước đi trong linh đạo Mến Thánh Giá, con vẫn luôn mang bên mình ngọn đèn đó, bởi ánh đèn vừa soi đường con đi đến Thánh Giá tình yêu, vừa sưởi ẩm và nâng đỡ tâm hồn con mỗi khi thập giá có nặng nề, vừa nuôi dưỡng tâm hồn con bước đi trong hy vọng. Với tình con thảo, con nguyện khắc sâu ân tình của Cha đã hết mình cho Giáo hội Việt Nam chúng con và khai sinh chúng con trong linh đạo Mến Thánh Giá – một linh đạo tràn đầy niềm hy vọng. Con cũng ước nguyện Cha sớm được tôn phong trong hàng ngũ các Thánh, điều mà những người con tinh thần của Cha và toàn thể tín hữu Việt Nam vẫn hằng mong mỏi. Xin Tình Yêu của Đấng Chịu Đóng Đinh chúc lành cho ước nguyện thánh thiêng và sâu thẳm trong tâm hồn chúng con – để Đức Cha Lambert mãi là gương Thánh Thiện cho tâm hồn Việt và Tình Yêu Thánh Giá được tiếp tục tỏa lan mỗi ngày. Con cảm ơn Cha đã gieo niềm hy vọng cao quý này cho con: Đức Giêsu Kitô Chịu Đóng Đinh là Đối tượng duy nhất của lòng trí con, con thờ lạy Chúa, con chúc tụng Chúa vì Chúa đã dùng Thánh Giá mà cứu độ trần gian và cứu độ con !
Con Anê Thu Mai
Người con tinh thần của Cha
Tham khảo :
[1] GB. Vũ Thạch Vịnh.OP, Giáo trình lịch sử Giáo Hội Việt Nam (Học viện Liên dòng MTG), 2025.
[2] Nt
