(Cv 5:27-33; Ga 3:31-36)
“Hãy nhớ lời Thầy đã nói với anh em: tôi tớ không lớn hơn chủ. Nếu họ đã bắt bớ Thầy, họ cũng sẽ bắt bớ anh em. Nếu họ đã tuân giữ lời Thầy, họ cũng sẽ tuân giữ lời anh em. Nhưng họ sẽ làm tất cả những điều ấy chống lại anh em, vì anh em mang danh Thầy, bởi họ không biết Đấng đã sai Thầy” (Ga 15:20-21). Câu nói trên của Chúa Giêsu đã ứng nghiệm nơi các môn đệ trong bài đọc 1 hôm nay. Chúng ta thấy các thành viên của Thượng Hội Đồng có thái độ chống đối và muốn giết các Tông Đồ như họ đã từng làm với Chúa Giêsu. Đây cũng chính là điều chúng ta phải đối diện trong đời sống chứng tá cho Chúa Giêsu. Chúng ta đã nghe, đã biết điều này rất rõ, tại sao chúng ta lại ngạc nhiên và phàn nàn, kêu ca khi chúng ta phải chịu đau khổ và chống đối vì danh Ngài? Nhiều khi chúng ta đã đánh mất đi lòng yêu mến và nhiệt tình trong đời sống chứng tá khi bị chống đối hoặc khi nghe những lời chỉ trích.
Trong bài đọc 1 hôm nay, các Tông Đồ không để cho sự sợ hãi giết chết đi niềm vui có Chúa và niềm vui được mời gọi làm chứng nhân cho Ngài. Các ngài dạy cho chúng ta phải biết vâng lời ai: “Phải vâng lời Thiên Chúa hơn vâng lời người phàm” (Cv 5:29). Đây là điều chúng ta cần phải lưu ý trong từng ngày sống. Ai trong chúng ta cũng muốn tìm thánh ý Chúa và thực hành, nhưng chúng ta lại để mình bị chi phối bởi lời nói của người khác nhiều hơn là vâng lời Chúa. Ví dụ như khi chúng ta biết là Chúa không muốn chúng ta nghĩ xấu và nói xấu nhau, nhưng khi nghe người khác nói xấu về một người nào đó mà mình “không thích,” tự nhiên mình sẽ quên mất Chúa và để cho lời của người khác làm cho lòng mình hoan hỉ, để rồi mình cũng bắt đầu “thêm dầu vào lửa.” Các Tông Đồ không làm thế. Các ngài nắm bắt cơ hội đó để làm chứng cho Chúa (x. Cv 5:30-32). Tại sao chúng ta không nắm bắt những cơ hội có được trong ngày sống để làm chứng cho Chúa? Đừng mất thời gian với những chuyện vô ích. Hãy dành thời gian tìm kiếm thánh ý Thiên Chúa và vâng theo lời Ngài hơn là để cho những lời chỉ trích như gió thoảng của người khác làm cho chúng ta mất đi niềm vui có Chúa.
Sợi chỉ nối kết hai bài đọc Lời Chúa hôm nay là chủ đề về đời sống mới trong Đức Kitô, đó là đời sống hoàn toàn vâng lời Thiên Chúa, hoàn toàn nói những điều Thiên Chúa muốn. Chúng ta nhận ra điều này trong bài đọc 1 qua hình ảnh các Tông Đồ và nhất là trong bài Tin Mừng qua hình ảnh Chúa Giêsu. Bài đọcTin Mừng của thánh Gioan hôm nay (Ga 3:31-36) được xem là bản tóm tắt của toàn chương [hay của toàn bộ lời chứng của Chúa Giêsu cho Nicôđêmô]. Bản tóm tắt này nhằm khẳng định rằng Chúa Giêsu được sai đến để ban cho con người sự sống mới, sự sống trong Thần Khí.
Phân tích cấu trúc của bài Tin Mừng hôm nay, chúng ta nhận ra hai phần sau đây: phần thứ nhất (Ga 3:31-33) nói đến hai loại chứng nhân, đó là từ trời và từ đất. Trong phần này, Chúa Giêsu khẳng định Ngài là Đấng đến từ trời và làm chứng cho chúng ta những gì Ngài đã thấy và mời gọi chúng ta bước vào sự hiệp thông của sự sống đời đời qua việc tin vào Ngài đã được Chúa Cha sai đến để làm chứng rằng, “Thiên Chúa yêu thế gian” cách tuyệt đối và vô điều kiện đến nỗi đã sai Con Một của mình đến thế gian (x. Ga 3:16); trong phần thứ hai (Ga 3:34-36), Chúa Giêsu khẳng định Ngài là Đấng được Chúa Cha ban cho Thần Khí và sai đến thế gian không chỉ để làm chứng về những gì Ngài đã thấy, nhưng còn để ban sự sống đời đời cho những ai tin vào Ngài.
Trong phần thứ nhất, chúng ta thấy Thánh Gioan tiếp tục tư tưởng sinh ra bởi xác thịt và sinh ra bởi Thần Khí và liên kết với đề tài đến từ trên cao và đến từ đất. Nói cách khác, người sinh ra bởi xác thịt là người đến từ đất và người được sinh ra bởi Thần Khí thì đến từ trời cao. Nói cách cụ thể hơn, người đến từ trên cao thì sống theo sự linh hứng và hướng dẫn của Thần Khí, còn người đến từ đất thì sống theo “bản năng tự nhiên.” Chúng ta thuộc loại nào trong hai loại này? Chắc chắn chúng ta thuộc loại thứ hai, sinh ra bởi Thần Khí, vì chúng ta đã được tái sinh trong Bí Tích Rửa Tội. Nhưng chúng ta có duy trì đời sống đó trong chúng ta không, đó là vấn đề chúng ta cần suy gẫm. Chúng ta tự hỏi: làm sao tôi có thể duy trì sự sống trong Thần Khí ở trong tôi?
Chìa khoá giúp chúng ta trả lời cho câu hỏi trên nằm ở câu 35: “Chúa Cha yêu thương người Con và đã giao mọi sự trong tay Người.” Trong câu này, chúng ta tìm thấy lời chứng đầu tiên nói về tình yêu của Chúa Cha dành cho Chúa Con. Vì tình yêu này, Chúa Cha ban cho Chúa Con mọi sự, đó là quyền phán xét và ban sự sống đời đời cho mọi xác phàm. Khẳng định này giúp chúng ta nhận ra chân lý này: thứ nhất, ở đâu có tình yêu thật, ở đó có sự trao ban mọi sự, không giữ lại gì cho mình. Nói cách cụ thể hơn, người yêu với một tình yêu chân thật là người luôn trao ban cho người khác những gì mình có và mình là. Nhìn từ khía cạnh này, chỉ có một cách duy nhất để duy trì sự sống trong Thần Khí, đó là sống yêu thương trong trao ban. Như vậy, chính đời sống yêu thương [như Chúa Giêsu yêu] là dấu chỉ giúp chúng ta nhận ra một người được sinh ra bởi Thần Khí và đến từ trên cao.
Điểm cuối cùng của bài Tin Mừng mà chúng ta cần lưu ý là sự phân rẽ giữa những người tin và những người không tin: “Ai tin vào người Con thì được sự sống đời đời; còn kẻ nào không chịu tin vào người Con thì không được sự sống, nhưng cơn thịnh nộ của Thiên Chúa đè nặng trên kẻ ấy” (Ga 3:36). Cặp tương phản này [tin-không tin] luôn xuất hiện trong Tin Mừng Thánh Gioan. Trong những lời này, Chúa Giêsu chỉ ra cho chúng ta thấy những người tin có sự sống đời đời, còn những người không tin sẽ bị xét xử. Câu này cũng ám chỉ đến nỗ lực của những ai khám phá ra chân tính của Chúa Giêsu và tin vào Ngài. Chúng ta tự hỏi: Tin là gì? Tại sao tin vào Người Con là có sự sống đời đời? Chúng ta biết rằng, theo nguyên ngữ, tin có nghĩa là “trao cho Chúa con tim của mình.” Điều này có nghĩa là khi mình tin vào Chúa, mình hoàn toàn trao cho Chúa cuộc sống và con tim của mình. Nói như Thánh Phaolô, người tin là người sống, “nhưng không phải là tôi sống, mà là Đức Kitô sống trong tôi” (Gl 2:20). Khi Chúa Giêsu sống trong chúng ta, thì chúng ta không còn sống theo xác thịt, nhưng được sự sống đời đời tuôn chảy trong chúng ta. Như vậy, người tin là người sống trọn vẹn cho Thiên Chúa và là người sống và hành động như Đức Kitô. Chúng ta có thuộc loại người tin này không? Chúng ta đã hoàn toàn để cho Chúa Giêsu sống trong chúng ta chưa?
Lm. Antôn Nguyễn Ngọc Dũng, SDB
