(St 12:1-9; Mt 7:1-5)
Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta chiêm ngưỡng cuộc biến hình của Chúa Giêsu. Điều này chỉ ra mục đích ngày sống của mỗi người chúng ta, đó là một hành trình đi từ sự chết đến vinh quang, một cuộc biến đổi hoàn toàn để trở thành con người mới trong Đức Kitô. Để đạt được điều đó, chúng ta hãy để lời Chúa hướng dẫn.
Trong bài đọc 1, tác giả sách Sáng Thế trình bày cho chúng ta ‘ơn gọi’ của Ápram. Ông đã được Đức Chúa chọn để làm cha của một dân tộc được tuyển chọn mà qua đó Ngài sẽ thực hiện lời hứa cứu độ của Ngài. Cũng giống như bất kỳ ơn gọi nào trong Kinh Thánh khi được Đức Chúa gọi, Ápram cũng phải bỏ lối sống cũ để đi theo hành trình mà Đức Chúa đã vạch ra: “Hồi ấy, Đức Chúa phán với ông Ápram: ‘Hãy rời bỏ xứ sở, họ hàng và nhà cha ngươi, mà đi tới đất Ta sẽ chỉ cho ngươi’” (St 12:1). Bên cạnh đó, Đức Chúa sẽ làm cho ông trở nên vĩ đại: “Ta sẽ làm cho ngươi thành một dân lớn, sẽ chúc phúc cho ngươi. Ta sẽ cho tên tuổi ngươi được lừng lẫy, và ngươi sẽ là một mối phúc lành” (St 12:2). Không những Đức Chúa chúc lành cho chính Ápram, nhưng còn chúc phúc cho những người làm tốt cho Ápram và qua ông mọi dân tộc sẽ được chúc phúc: “Ta sẽ chúc phúc cho những ai chúc phúc cho ngươi; Ai nhục mạ ngươi, Ta sẽ nguyền rủa. Nhờ ngươi, mọi gia tộc trên mặt đất sẽ được chúc phúc” (St 14:3). Chi tiết này mời gọi chúng ta nhìn lại cuộc sống của mình. Mỗi người chúng ta được mời gọi để trở nên lời chúc phúc cho người khác. Chúng ta phải chân nhận rằng, nhiều lần chúng ta đã trở nên gánh nặng hoặc ‘lời chúc dữ’ cho người khác. Chúng ta cần phải học ở Ápram. Khi nghe tiếng Chúa mời gọi từ bỏ ‘quê cha đất tổ,’ nơi mang lại sự an toàn thì ông “Ápram ra đi, như Đức Chúa đã phán với ông” (St 12:4a). Hãy đặt trọn niềm tin vào Chúa và bước theo sự hướng dẫn của Ngài, hầu trở nên nguồn chúc phúc cho nhiều người.
Trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu dạy các môn đệ về việc xét đoán người khác. Chúng ta cũng tìm thấy trình thuật hôm nay trong Tin Mừng Thánh Luca (6:37-40). Chúa Giêsu dạy các môn đệ như sau: “Anh em đừng xét đoán, để khỏi bị Thiên Chúa xét đoán, vì anh em xét đoán thế nào, thì anh em cũng sẽ bị Thiên Chúa xét đoán như vậy; và anh em đong đấu nào, thì Thiên Chúa cũng sẽ đong đấu ấy cho anh em” (Mt 7:1-2). Những lời này giải phóng người môn đệ khỏi nhu cầu làm lương tâm của người khác. Chúng giải phóng chúng ta khỏi bất kỳ sự xét đoán nào. Trong cuộc sống, mỗi một câu nói dù đơn giản, ví dụ như “con bò này màu nâu” nếu mang tính nhận xét, cũng là một lời xét đoán. Tuy nhiên, những người có trách nhiệm, chẳng hạn các bậc cha mẹ, những người yêu nhau, những người chủ, những quan toàn, những người lãnh đạo trong giáo hội thì luôn phải có những nhận xét về những người mình chăm sóc, ngay cả cá tính luân lý của họ. Nên cần phân biệt nhận xét (xét đoán) để giúp thăng tiến khác với xét đoán để lên án. Lời dạy của Chúa Giêsu khuyến cáo những người có khuynh hướng loại bỏ những phán quyết tuyệt đối của Thiên Chúa, Đấng duy nhất nhìn thấy lòng mỗi người và thay vào đó là những phán quyết rất thành kiến của mình.
Sau khi khuyến cáo các môn đệ không được xét đoán người khác, Chúa Giêsu nhắc nhở các môn đệ phải nhìn vào chính mình, nhận ra thân phận yếu đuối của mình trước khi nhìn đến anh chị em mình: “Sao anh thấy cái rác trong con mắt của người anh em, mà cái xà trong con mắt của mình thì lại không để ý tới? Sao anh lại nói với người anh em: ‘Hãy để tôi lấy cái rác ra khỏi mắt bạn,’ trong khi có cả một cái xà trong con mắt anh? Hỡi kẻ đạo đức giả! Lấy cái xà ra khỏi mắt anh trước đã, rồi anh sẽ thấy rõ, để lấy cái rác ra khỏi mắt người anh em” (Mt 7:3-5). Những lời này chứa đựng lời cảnh báo về những lời xét đoán mang tính cách giả hình. Những người có thái độ này cho rằng việc họ xét đoán anh chị em mình là điều cần thiết. Nhiều khi, họ đặt chính mình vào vị trí của Thiên Chúa: họ xét đoán và kết án anh chị em mình. Chúa Giêsu mời gọi các môn đệ của Ngài thực hiện hai điều: (1) Nhìn vào bên trong mình để nhận ra những khiếm khuyết lỗi lầm của mình. Khi đã nhận ra những yếu đuối lỗi phạm của bản thân, hãy bắt đầu sửa lỗi. Sau khi đã sửa lỗi mình xong thì (2) giúp anh chị em mình sửa những lỗi của họ, chứ không xét đoán và lên án họ. Trong cuộc sống, nhiều lần chúng ta chỉ biết xét đoán và lên án người khác, đôi khi còn nói xấu để hạ thấp danh dự của người khác chứ chúng ta không tìm cách để giúp anh chị em của mình. Hãy giúp người khác tìm lại niềm vui sống trong Chúa và với nhau chứ đừng xét đoán và kết án họ!
Lm. Antôn Nguyễn Ngọc Dũng, SDB
