(Hs 2:16.17b-18.21-22; Mt 9:18-26)
Trong bài đọc 1 hôm nay, lời sấm của Đức Chúa qua ngôn sứ Hôsê cho thấy tình yêu trung thành của Đức Chúa dành cho dân Israel. Đã bao lần con cái Israel đã bỏ Đức Chúa và chạy theo các ngẫu tượng, nhưng Đức Chúa đã không bao giờ thay đổi tình yêu của mình. Đức Chúa luôn muốn thiết lập lại mối tình mà đã bị con cái Israel làm rạn nứt. Những lời tỏ tình trong bài đọc 1 mang lại cho chúng ta những cảm xúc dạt dào: “Đức Chúa phán như sau: Này Ta sẽ quyến rũ dân Ta, đưa nó vào sa mạc, để cùng nó thổ lộ tâm tình. Ở đó, nó sẽ đáp lại như buổi thanh xuân, như ngày nó đi lên từ Aicập” (Hs 2:16-17b). Trong ngày con cái Israel trở về với Ngài, Đức Chúa sẽ thiết lập giao ước tình yêu vĩnh viễn với họ: “Vào ngày đó – sấm ngôn của Đức Chúa – ngươi sẽ gọi Ta: ‘Mình ơi,’ chứ không còn gọi ‘Ông chủ ơi’ nữa. Ta sẽ lập với ngươi một hôn ước vĩnh cửu, Ta sẽ lập hôn ước với ngươi trong công minh và chính trực, trong ân tình và xót thương; Ta sẽ lập hôn ước với ngươi trong tín thành, và ngươi sẽ được biết Đức Chúa” (Hs 2:18-22). Tương quan chủ-tớ sẽ thay thế cho tương quan vợ-chồng. Những chi tiết này phản ánh cách trung thực đời sống của mỗi người chúng ta. Nhiều lần trong cuộc sống, chúng ta cũng bỏ Chúa để chạy theo những “người yêu” khác [tiền tài danh vọng và những thói hư tật xấu]. Nhưng Thiên Chúa luôn trung thành với tình yêu của mình cho đến muôn đời. Ngài luôn chờ đợi và thiết lập lại giao ước tình yêu mà chúng ta đã làm đổ vỡ khi không đi theo huấn lệnh của Ngài. Liệu chúng ta có muốn thiết lập lại giao ước tình yêu với Thiên Chúa không?
Bài Tin Mừng hôm nay thuật lại cho chúng ta hai phép lạ chữa lành mà Chúa Giêsu đã thực hiện. Chúng ta tìm thấy chi tiết của toàn bộ câu chuyện trong Tin Mừng Thánh Máccô (5:21-43). Thánh Mátthêu đã cắt ngắn câu chuyện. Cả hai người được chữa lành đều là người nữ. Câu chuyện chữa người con của vị thủ lãnh được chen vào giữa bởi câu chuyện chữa lành khác, chữa lành người đàn bà bị băng huyết. Trong một câu chuyện [người phụ nữ bị băng huyết], người phụ nữ đã chủ động đi bước trước trong việc tìm kiếm việc chữa lành cho chính mình từ Chúa Giêsu. Còn trong câu chuyện kia, người cha của người bệnh đến với Chúa Giêsu để xin Ngài chữa lành người bệnh. Chi tiết này chỉ ra cho chúng ta hai chuyển động trong việc đến với Chúa Giêsu để được chữa lành: chủ động [được chữa lành dựa trên đức tin hay lời cầu xin của chính mình và bị động [dựa trên đức tin hay lời cầu xin của người khác]. Hai chuyển động này cũng có thể diễn tả hai chuyển động không thể tách rời trong đời sống cầu nguyện: đến với Chúa và được Chúa đến, chạm đến Chúa và được Chúa chạm đến.
Trong câu chuyện chữa lành người con gái vị thủ lãnh, chi tiết đáng để chúng ta lưu ý là người con gái đã chết: “Con gái tôi vừa mới chết. Nhưng xin Ngài đến đặt tay lên cháu, là nó sẽ sống” (Mt 9:18). Như vậy, trong phép lạ này, Chúa Giêsu không chỉ chữa lành người bệnh, mà làm cho người chết sống lại. Ở đây, Thánh Mátthêu đã đề cao đức tin của vị thủ lãnh qua việc xin Chúa Giêsu cứu sống người con đã chết của ông khi ông cầu xin Chúa Giêsu. Trong các Tin Mừng Nhất Lãm khác, chi tiết người con bị chết được biết sau khi người cha đã cầu xin Chúa Giêsu qua người gia nhân. Đứng trước Chúa Giêsu, vị thủ lãnh tỏ thái độ “đến gần tôn thờ” [bái lạy]. Qua cử chỉ này, vị thủ lãnh đã tuyên xưng đức tin của ông vào Chúa Giêsu như là Đấng Messia. Chúa Giêsu đáp lại đức tin của ông bằng việc đi cùng ông để chữa lành cho con gái của ông (x. Mt 9:19). Việc chữa lành con gái vị thủ lãnh có một sự chuyển tiếp khi Chúa Giêsu đến nhà vị thủ lãnh: “Đức Giêsu đến nhà viên thủ lãnh; thấy phường kèn và đám đông ồn ào. Người nói: “Lui ra! Con bé có chết đâu, nó ngủ đấy!” Nhưng họ chế nhạo Người. Khi đám đông bị đuổi ra rồi, thì Người đi vào, cầm lấy tay con bé, nó liền trỗi dậy” (Mt 9:23-25). Trong những lời này, chúng ta thấy có những phản ứng khác nhau trước một sự kiện: vị thủ lãnh và những người khác cho rằng “con bé đã chết,” còn đối với Chúa Giêsu, con bé “đâu có chết, nó ngủ đấy.” Chi tiết này trình bày cho chúng ta cái nhìn Kitô giáo về cái chết, đó là tình trạng “ngủ.” Hình bóng về cái chết của Chúa Giêsu được phản chiếu ở đây. Chúa Giêsu đã chiến thắng sự chết. Trong niềm tin của chúng ta, sự sống thay đổi chứ không mất đi với cái chết. Qua sự chết, chúng ta được chia sẻ trong vinh quang với Thiên Chúa. Chúng ta đang sống thế nào, đời sống tốt lành hay với con tim cay đắng, để khi chết chúng ta được ngủ yên trong Chúa?
Câu chuyện chữa lành người phụ nữ bị băng huyết được đặt giữa hai phần của câu chuyện chữa lành con gái vị thủ lãnh. Trong câu chuyện này, người phụ nữ chủ động đi tìm phương thức chữa lành cho mình. Theo luật của người Do Thái, người phụ nữ này sống trong tình trạng băng huyết miên trường, nên luôn bị xem là ô uế. Giống như những người phong cùi, bà bị loại ra khỏi đời sống cộng đoàn, không được tham gia vào các nghi lễ tôn giáo. Như vậy, việc chữa lành của Chúa Giêsu sẽ mang cho bà không chỉ lành bệnh thể lý mà còn được hội nhập lại vào trong đời sống của cộng đoàn. Trong cuốn Công Vụ của Philatô, tên của người phụ nữ là Bernice. Eusebius đã viết lại câu chuyện rằng bà là người dân ngoại thuộc vùng Cêsarê Philipphê. Đức tin của người phụ nữ được diễn tả cách đơn sơ qua hành động “tiến đến phía sau Người và sờ vào tua áo choàng của Người, vì bà nghĩ bụng: ‘Tôi chỉ cần sờ được vào áo choàng của Người thôi là sẽ được cứu chữa!’” (Mt 9:20-21). Hành động “tiến đến phía sau” đối nghịch với hành động “tiến lại gần trước” Chúa Giêsu của vị thủ lãnh. Bà chỉ mong ước được sờ vào áo choàng của Chúa Giêsu. Đây chính là một phần của khăn choàng cầu nguyện được mặc bởi những người Do Thái đạo đức (x. Ds 15:38-41; Đnl 22:12). Hành động của người phụ nữ rất quen thuộc trong Cựu Ước (x. 1 Sm 15-27; Zech 8:23). Trước đức tin vững vàng của bà, “Đức Giêsu quay lại thấy bà thì nói: ‘Này con, cứ yên tâm, lòng tin của con đã cứu chữa con.’ Và ngay từ giờ ấy, bà được cứu chữa” (Mt 9:22). Việc chữa lành của người phụ nữ xảy ra “ngay từ giờ ấy.” Thánh Mátthêu muốn nhấn mạnh đến hiệu quả chữa lành của lời Chúa Giêsu. Trong câu chuyện người phụ nữ bị băng huyết, chúng ta học được mẫu gương của một người nhận ra điều mình cần, đó là được chữa lành cả đời sống thể lý và thiêng liêng và chủ động chạy đến với Chúa Giêsu, chạm vào Ngài để lời Ngài chữa lành mình. Ai trong chúng ta cũng có những căn bệnh cần được Chúa Giêsu chữa lành, như ghen tỵ, nói xấu, nghĩ xấu, không thật thà, v.v. Hãy đến với Chúa Giêsu, chạm vào Ngài và nhất là mở rộng cõi lòng để lời Ngài [chúng ta nghe mỗi ngày hoặc mỗi Chúa Nhật] chữa lành chúng ta.
Lm. Antôn Nguyễn Ngọc Dũng, SDB