(1 Ga 4:7-16; Ga 11:19-27)
Hôm nay chúng ta cùng với Giáo Hội mừng lễ Thánh Mácta, người bị Chúa Giêsu “khiển trách” là người lo “nhiều việc không cần thiết.” Sau lời khiển trách, thánh nữ đã thay đổi để chỉ làm một điều cần, đó là lắng nghe lời Chúa Giêsu. Điều này chúng ta thấy được diễn tả trong các bài đọc mà Giáo Hội chọn để đọc trong ngày lễ mừng thánh nữ. Thánh Mácta, Maria và Ladarô là những bạn thân của Chúa Giêsu. Ngài đến nhà họ như là một thượng khách luôn được chào đón. Sự thân thiện này được diễn ta qua nhiều cử chỉ, nhất là việc Mácta và Maria cảm thấy cần thiết và tự do báo tin cho Chúa Giêsu về cái chết của em mình, mặc dù thánh nữ biết việc Chúa Giêsu trở về lại Giuđêa trong thời điểm đó có thể dẫn đến cái chết cho Ngài. Chúng ta không nghi ngờ về việc Mácta là một người luôn hoạt động. Tuy nhiên, các học giả Kinh Thánh cho rằng chúng ta không thể xem Mácta là người “hoạt động mà không chiêm niệm.” Vinh quang lớn nhất của Mácta là lời tuyên xưng đức tin đơn sơ và mạnh mẽ vào Chúa Giêsu sau cái chết của Ladarô. Chiêm ngắm mẫu gương của thánh nữ, chúng ta cũng được mời gọi tuyên xưng đức tin của chúng ta qua đời sống đơn sơ và chân thật mỗi ngày.
Trong bài đọc 1, Thánh Gioan kêu gọi các thành viên trong cộng đoàn của Ngài [và chúng ta] hãy yêu thương nhau. Nhưng Ngài chỉ cho chúng ta thấy rằng chính Thiên Chúa là nguồn gốc của tình yêu mà chúng ta dành cho nhau. Nói cách khác, chúng ta chỉ yêu người khác khi chúng ta gắn chặt đời mình với Thiên Chúa, là suối nguồn tình yêu: “Anh em thân mến, chúng ta hãy yêu thương nhau, vì tình yêu bắt nguồn từ Thiên Chúa. Phàm ai yêu thương, thì đã được Thiên Chúa sinh ra, và người ấy biết Thiên Chúa” (1 Ga 4:7). Một trong những điều tuyệt vời nhất mà Thánh Gioan để lại cho chúng ta là “định nghĩa” về Thiên Chúa. Theo Thánh Gioan, Thiên Chúa là tình yêu. Như vậy, ai không yêu thương thì không biết Thiên Chúa (x. 1 Ga 4:8). Tình yêu của Thiên Chúa được diễn tả qua việc Ngài đi “bước trước” để sai “Con Một đến thế gian để nhờ Con Một của Người mà chúng ta được sống” (1 Ga 4:9). Một trong những đặc tính quan trọng của tình yêu là sáng tạo. Nói cách khác, tình yêu luôn thúc đẩy người yêu làm mọi việc hầu mang hạnh phúc cho người mình yêu. Ai không yêu thương, thì không có tính sáng tạo trong việc diễn tả tình yêu cho người mình yêu. Ai không yêu thương, thì chỉ đi tìm hạnh phúc cho riêng mình. Còn ai sống yêu thương thì “ở lại trong Thiên Chúa, và Thiên Chúa ở lại trong người ấy” (1 Ga 4:16). Trong những lời này, Thánh Gioan mời gọi chúng ta nhìn lại tương quan của mình với Thiên Chúa và với anh chị em của mình: Nếu chúng ta nói rằng, chúng ta ở lại trong Thiên Chúa [tin Chúa] thì chúng ta phải sống đời sống yêu thương. Còn khi chúng ta chưa sống yêu thương, thì chúng ta vẫn chưa ở trong Thiên Chúa, và Thiên Chúa vẫn chưa có chỗ trong con tim, trong cuộc đời chúng ta.
Bài Tin Mừng hôm nay trình bày cho chúng ta hình ảnh của một Mácta, người đắm chìm trong tình yêu Thiên Chúa và diễn tả tình yêu đó cho người em đã qua đời của mình. Tình yêu đó được diễn tả qua lời tuyên xưng đức tin của thánh nữ. Để có thể trình bày cách chân thật hình ảnh của Thánh Mácta mà Thánh Gioan đã vẽ lên, chúng ta cần tập trung vào cuộc đối thoại giữa Chúa Giêsu và Mácta. Trong bối cảnh chung của Bài Tin Mừng, chúng ta thấy Mácta là người đi đón Chúa Giêsu khi được tin Ngài đến. Điều này trái ngược với điều Thánh Gioan trình bày trong phần dẫn nhập: Chúa Giêsu đến nhà mình và gia nhân của Ngài đã không đón nhận Ngài (x. Ga 1:11). Khi đón Chúa Giêsu, cuộc đối thoại của tình yêu và đức tin bắt đầu:
Mácta: “Thưa Thầy, nếu có Thầy ở đây, em con đã không chết. Nhưng bây giờ con biết: Bất cứ điều gì Thầy xin cùng Thiên Chúa, Người cũng sẽ ban cho Thầy” (Ga 11:21-22).
Chúa Giêsu: “Em chị sẽ sống lại!” (Ga 11:23).
Mácta: “Con biết em con sẽ sống lại, khi kẻ chết sống lại trong ngày sau hết” (Ga 11:24).
Chúa Giêsu: “Chính Thầy là sự sống lại và là sự sống. Ai tin vào Thầy, thì dù đã chết, cũng sẽ được sống. Ai sống và tin vào Thầy, sẽ không bao giờ phải chết. Chị có tin thế không?” (Ga 11:25-26).
Mácta: “Thưa Thầy, có. Con vẫn tin Thầy là Đức Kitô, Con Thiên Chúa, Đấng phải đến thế gian” (Ga 11:27).
Hành trình đức tin và tình yêu của Mácta bắt đầu với việc đón Chúa vào cõi lòng mình. Chúng ta thấy Mácta đã công bố “tin mừng” khi nói rằng: “Nếu Thầy ở đây thì em con sẽ không chết.” Những lời này cho thấy Mácta tin rằng nơi đâu có Chúa Giêsu, nơi đó sẽ không có sự chết. Nhưng sự sống mà Mácta tin Chúa Giêsu mang lại khi Ngài hiện diện là sự sống thể lý. Chúa Giêsu đưa Mácta lên một cấp độ cao hơn trong đời sống đức tin khi Ngài tuyên bố Ngài là “sự sống lại và là sự sống.” Trong những lời này, Chúa Giêsu khẳng định mình không chỉ ban cho con người sự sống thể lý, nhưng còn ban cho họ sự sống vĩnh cửu. Nghe những lời khẳng định này, đức tin của Mácta đã được củng cố và làm cho mạnh mẽ, đến nỗi Mácta đã thốt lên lời tuyên xưng đức tin mà chính Thánh Phêrô đã tuyên xưng (x. Mt 16:16). Thánh nữ Mácta là mẫu gương của đời sống cởi mở với sự hiện diện của Thiên Chúa. Không những thế, thánh nữ còn là mẫu gương của đời sống đức tin. Khi chúng ta mừng lễ thánh nữ, chúng ta được mời gọi duyệt xét lại đời sống cởi mở của chúng ta trước sự hiện diện của Thiên Chúa: Chúng ta đã thật sự mở rộng cõi lòng đón nhận Chúa với đức tin khi Ngài đến với chúng ta không?
Lm, Antôn Nguyễn Ngọc Dũng, SDB
