(Cv 12:1-11; 2 Tm 4:6-8.16b.17-18; Mt 16:13-19)
Hôm nay, chúng ta cùng với Giáo Hội mừng kính trọng thể lễ hai thánh Phêrô và Phaolô Tông Đồ. Chúng ta đã nghe, đã đọc nhiều về các ngài, nhưng chúng ta đã học được gì ở các ngài để đem ra thực hành trong đời sống hằng ngày của mình. Chúng ta hãy để lời Chúa hướng dẫn chúng ta, hầu khi mừng lễ các ngài hôm nay, chúng ta không để việc mừng kính này trôi qua cách vô hiệu, nhưng học ở các ngài, biết đặt Thiên Chúa làm trung tâm đời mình và trở nên những chứng nhân trung thành của Ngài trong đời sống hằng ngày.
Bài đọc 1 hôm nay thuật lại việc Hội Thánh sơ khai đối diện với bắt bớ, ngược đãi và việc Thiên Chúa giải thoát Phêrô khỏi ngục tù. Câu chuyên thuật lại cho chúng ta nhân vật ngược đãi Hội Thánh sơ khai là vua Hêrôđê. [Ông là Herod Agrippa I, cháu của Hêrôđê cả]. Những việc ông làm là: (1) ngược đãi một số người trong Hội Thánh; (2) chém đầu ông Giacôbê là anh ông Gioan; và (3) bắt Phêrô tống ngục. Hình ảnh đáng để chúng ta lưu ý là việc Phêrô được Thiên Chúa giải cứu. Sự kiện này xảy ra là do bàn tay Thiên Chúa can thiệp. Chúng ta nhận ra điều này qua hai chi tiết: (1) Việc canh giữ của lính canh [“Trong đêm trước ngày bị vua Hêrôđê đem ra xử, ông Phêrô ngủ giữa hai người lính, và bị khoá vào hai cái xiềng. Trước cửa ngục lại có lính canh” (Cv 12:6)]. Chi tiết này cho thấy, về phía con người, không ai có thể vào cứu và Phêrô cũng không thể trốn chạy. Nhưng (2) Hội Thánh cầu nguyện cho Phêrô [“Đang khi ông Phêrô bị giam giữ như thế, thì Hội Thánh không ngừng dâng lên Thiên Chúa lời cầu nguyện khẩn thiết cho ông” (Cv 12:5)]. Dù con người không thể làm được gì, thì mọi sự Thiên Chúa có thể làm. Chính điều này đã làm cho Phêrô thốt lên khi đã được đưa ra khỏi tù ngục: “Lúc ấy ông Phêrô mới hoàn hồn và nói : “Bây giờ tôi biết thực sự là Chúa đã sai thiên sứ của Người đến, và Người đã cứu tôi thoát khỏi tay vua Hêrôđê, và khỏi mọi điều dân Do Thái mong muốn tôi phải chịu” (Cv 12:11).
Trong bài đọc 2, Thánh Phaolô viết những lời “tâm sự” đầy xúc động cho Timôthê trước khi đối diện với cái chết của mình để làm chứng cho Chúa Giêsu. Ngài đã cho Timôthê biết rằng: “Tôi đã đấu trong cuộc thi đấu cao đẹp, đã chạy hết chặng đường, đã giữ vững niềm tin. Giờ đây tôi chỉ còn đợi vòng hoa dành cho người công chính; Chúa là vị Thẩm Phán chí công sẽ trao phần thưởng đó cho tôi trong Ngày ấy, và không phải chỉ cho tôi, nhưng còn cho tất cả những ai hết tình mong đợi Người xuất hiện” (2 Tm 4:7-8). Trong những lời này, Thánh Phaolô nói cho Timôthê biết hai đặc tính quan trọng trong đời sống của người môn đệ [tông đồ] của Chúa Giêsu, đó là trung thành và chỉ mong phần thưởng từ Thiên Chúa.
Thánh Phaolô cũng nói cho Timôthê biết về một thực tại sẽ xảy ra trong đời sống làm chứng cho Chúa Giêsu, đó là sẽ bị mọi người bỏ mặc (x. 2 Tm 4:16a). Tuy nhiên, không phải vì vậy mà người môn đệ cảm thấy nản chí thất vọng. Sức mạnh trong đời sống làm chứng không đến từ con người, nhưng đến từ Thiên Chúa: “Nhưng có Chúa đứng bên cạnh, Người đã ban sức mạnh cho tôi, để nhờ tôi mà việc rao giảng được hoàn thành, và tất cả các dân ngoại được nghe biết Tin Mừng. Và tôi đã thoát khỏi nanh vuốt sư tử. Chúa sẽ còn cho tôi thoát khỏi mọi hành vi hiểm độc, sẽ cứu và đưa tôi vào vương quốc của Người ở trên trời” (2 Tm 4:17-18). Thiên Chúa là Đấng không bao giờ bỏ rơi người môn đệ. Chỉ khi nhận ra điều này, chúng mới có thể cất cao lời ca tụng như Thánh Phaolô ngay cả khi chúng ta đối diện với đau khổ và chống đối: Chúc tụng Người vinh hiển đến muôn thuở muôn đời.”
Trong bài Tin Mừng hôm nay, chúng ta nghe Thánh Phêrô, đại diện các môn đệ, tuyên xưng Chúa Giêsu là Đấng Kitô. Trình thuật này cũng được tìm thấy trong Tin Mừng Thánh Máccô (8:27-30) và Thánh Luca (9:18-21). Việc tuyên xưng của Phêrô tạo nên điểm quan trọng trong Tin Mừng Thánh Maccô. Thánh Mátthêu thêm vào trình thuật của mình câu 16b-19, để nói đến sự bổ xung nổi tiếng mang tính Giáo Hội về lời tuyên xưng của Thánh Phêrô. Chúng ta suy gẫm trên lời tuyên xưng của Thánh Phêrô và lời khen của Chúa Giêsu dành cho Thánh Phêrô.
Trước câu hỏi: “Người ta nói Con Người là ai?” Các môn đệ thuật lại cho Chúa Giêsu nghe những gì mà người khác nói về Ngài: “Kẻ thì nói là ông Gioan Tẩy Giả, kẻ thì bảo là ông Êlia, người khác lại cho là ông Giêrêmia hay một trong các vị ngôn sứ” (Mt 16:14). Điều chúng ta lưu ý ở đây là việc Thánh Mátthêu nói đến Giêrêmia. Tại sao Thánh Mátthêu đề cập đến vị ngôn sứ này ở đây? Bởi vì kinh nghiệm sự bị loại trừ và đau khổ phải đối diện của vị ngôn sứ này báo trước việc bị loại trừ và những đau khổ của Đấng Kitô. Những lời trên chứa đựng câu trả lời của những người nghe Ngài giảng, nhìn thấy phép lạ Ngài làm, nhưng không “ở lại” với Ngài. Chúa Giêsu muốn nghe câu trả lời từ những người “theo” Ngài và “ở lại” với Ngài, nên Ngài hỏi: “Còn anh em, anh em nói Thầy là ai?” (Mt 16:15). Câu hỏi này nói lên sự khác biệt đến từ việc “ở lại” với Chúa Giêsu. Phêrô đại diện các môn đệ: “Thầy là Đấng Kitô, Con Thiên Chúa hằng sống” (Mt 16:16). Chúng ta cũng đã theo Chúa Giêsu nhiều năm, đã nghe lời Ngài và đã chứng kiến nhiều phép lạ Ngài làm trong cuộc sống chúng ta và người khác. Chúng ta đã biết Chúa Giêsu đến mức nào? Biết Chúa Giêsu không hệ tại ở một số “kiến thức” chúng ta có về Ngài, nhưng là trở nên đồng hình đồng dạng với Ngài ngày một hơn. Chúng ta đã trở nên giống Chúa Giêsu chưa?
Câu trả lời của Thánh Phêrô đã mang lại cho thánh nhân một lời khen và một sứ mạng. Trong lời khen, chúng ta đọc thấy: “Này anh Simôn con ông Giôna, anh thật là người có phúc, vì không phải phàm nhân mặc khải cho anh điều ấy, nhưng là Cha của Thầy, Đấng ngự trên trời” (Mt 16:17). Những lời này cho thấy, lời chúc lành cho Thánh Phêrô không đến từ nỗ lực học hỏi của cá nhân, nhưng là ân ban của Thiên Chúa. Một cách cụ thể, để biết về Thiên Chúa, lý trí con người luôn có giới hạn. Chúng ta không thể nào đạt đến Thiên Chúa nếu Ngài không mạc khải chính mình cho chúng ta. Thiên Chúa luôn mạc khải chính mình cho những kẻ “bé mọn,” những người sống khiêm nhường và luôn chìm sâu trong đời sống cầu nguyện. Thiên Chúa chỉ tìm thấy trong những con tim tràn đầy tình yêu, chứ không ở trong những khối óc tràn đầy kiến thức.
Sứ mạng của được trao cho Thánh Phêrô là nắm giữ chìa khoá Nước Trời: “Còn Thầy, Thầy bảo cho anh biết anh là Phêrô, nghĩa là Tảng Đá, trên tảng đá này, Thầy sẽ xây Hội Thánh của Thầy, và quyền lực tử thần sẽ không thắng nổi. Thầy sẽ trao cho anh chìa khoá Nước Trời: dưới đất, anh ràng buộc điều gì, trên trời cũng sẽ ràng buộc như vậy; dưới đất, anh tháo cởi điều gì, trên trời cũng sẽ tháo cởi như vậy” (Mt 16:18-19). Sứ mạng của Thánh Phêrô là trở nên tảng đá để Chúa Giêsu xây dựng Hội Thánh của Ngài. Thánh nhân cũng là người nắm giữ chìa khoá của Nước Trời, của tha thứ, của yêu thương. Nói cách khác, sứ vụ của Thánh Phêrô là trở nên nền móng đức tin cho mọi người theo Chúa Kitô. Thánh nhân thực hiện điều này qua sứ vụ tha thứ và yêu thương. Mỗi người chúng ta cũng được mời gọi học nơi Thánh Phêrô, trở nên những thừa tác viên mang ơn tha thứ của Chúa đến cho mọi người, bắt đầu từ những người chúng ta gặp gỡ mỗi ngày và nhất là những người chúng ta thấy khó tha thứ.
Lm. Antôn Nguyễn Ngọc Dũng, SDB
