(Ds 11:4b-15; Mt 14:13-21)
Một trong những nhu cầu căn bản của con người là ăn uống. Đây là đề tài chính của hai bài đọc lời Chúa hôm nay. Trong bài đọc 1, dân chúng hành trình trong sa mạc, họ được ban cho manna để ăn. Nhưng dần dần, họ thấy chán ngán với manna. Hệ quả là họ “nhớ đến củ hành củ tỏi” trong thời gian ở Ai Cập và phàn nàn ông Môsê và Đức Chúa. Điều này làm Đức Chúa “bừng bừng nổi giận” (Ds 11:10). Là người trung gian giữa Thiên Chúa và dân Israel, ông Môsê “lấy làm khổ tâm.” Tâm tình của ông Môsê trong bài đọc 1 diễn tả cách chân thành “lòng thương” của Chúa Giêsu trong bài Tin Mừng hôm nay. Bên cạnh đó, những lời sau cũng diễn tả cách chân thật nỗi lòng của các môn đệ trong bài Tin Mừng [và mỗi người chúng ta]: “Một mình con không thể gánh cả dân này được nữa, vì nó nặng quá sức con” (Ds 11:14). Môsê nhận ra sự bất lực của mình nếu không có Chúa phù giúp. Nhiều lần trong cuộc sống, chúng ta cũng rơi vào tình trạng này. Chúng ta gặp phải những vấn đề vượt quá sức của mình và chúng ta muốn bỏ cuộc hay chạy trốn. Khi gặp hoàn cảnh như thế, chúng ta học ở thái độ của Môsê, đó là biến tất cả thành lời kinh. Chúng ta sẽ nhận ra rằng đây là những lời kinh chân thành nhất vì chúng xuất phát từ cõi thâm sâu của con tim mỏng manh và yếu đuối.
Như chúng ta đã chia sẻ hôm qua, bài Tin Mừng hôm nay được đặt ngay sau cái chết của Thánh Gioan Tẩy giả, là dấu hiệu báo trước định mệnh của một tiên tri. Tuy nhiên, cái chết của Chúa Giêsu không như cái chết của Thánh Gioan Tẩy Giả. Cái chết của Gioan Tẩy Giả là để làm chứng cho sự thật, cho Chúa Giêsu. Còn cái chết của Chúa Giêsu là mang sự sống cho mọi người. Điều này được ám chỉ trong phép lạ hoá bánh ra nhiều được trình thuật trong bài Tin Mừng hôm nay. Bài Tin Mừng bắt đầu với thông tin về cái chết của Gioan Tẩy Giả. Đây chính là lý do “Đức Giêsu xuống thuyền đến một chỗ hoang vắng riêng biệt” (Mt 14:13). Tuy nhiên, dù đã lánh đi một nơi hoang vắng riêng biệt, nhưng “nghe biết vậy, đông đảo dân chúng từ các thành đi bộ mà theo Người.” Chi tiết này mời gọi chúng ta nhìn lại vị trí của Chúa Giêsu trong cuộc đời mình: Ngài có sức hấp dẫn tôi đến nỗi tôi phải đi tìm Ngài bất kỳ nơi đâu, dù là trong nơi hoang vắng riêng biệt không? Nhìn từ khía cạnh khác, chi tiết này giúp chúng ta nhận ra rằng chúng ta chỉ tìm được Chúa Giêsu khi chúng ta ra khỏi sự ồn ào của đời sống thường ngày, vào nơi thanh vắng riêng biệt [của cõi lòng] để tìm và gặp Ngài ở đó.
Điều thứ hai chúng ta suy gẫm là thái độ của Chúa Giêsu: “Ra khỏi thuyền, Đức Giêsu trông thấy một đoàn người đông đảo thì chạnh lòng thương, và chữa lành các bệnh nhân của họ” (Mt 14:14). Trong những lời này, Thánh Mátthêu cho chúng ta hay rằng khi nhìn thấy đám đông Chúa Giêsu chạnh lòng thương và Ngài diễn tả lòng thương này qua việc chữa lành các bệnh nhân của họ, chứ không qua việc giảng dạy họ nhiều điều như trong Tin Mừng Thánh Máccô. Lòng thương của Chúa Giêsu không dừng lại ở việc chữa lành bệnh nhân, mà còn cung cấp cho họ thức ăn. Tuy nhiên, các môn đệ là người đầu tiên nhìn thấy nhu cầu cần thức ăn của đám đông và họ tìm ra cách giải quyết rất thực tế và dễ dàng: “Nơi đây hoang vắng, và đã muộn rồi, vậy xin Thầy cho dân chúng về, để họ vào các làng mạc mua lấy thức ăn” (Mt 14:15). Nhưng Chúa Giêsu muốn đặt thách đố này trước các môn đệ: anh em đã nhận ra nhu cầu của đám đông, vậy thì “họ không cần phải đi đâu cả, chính anh em hãy cho họ ăn” (Mt 14:16). Trong những lời này, Chúa Giêsu muốn huấn luyện các môn đệ trở nên tự tin hơn và có thái độ đi bước trước trong việc đáp ứng nhu cầu của đám đông. Ngài muốn các môn đệ trở thành những người “lãnh đạo” chân chính như Ngài. Khi bị Chúa Giêsu đặt trước mặt một thách đố lớn, các môn đệ nhận ra tình trạng thiếu thốn của mình: “Ở đây, chúng con chỉ có vỏn vẹn năm cái bánh và hai con cá!” (Mt 14:17). Nhưng Chúa Giêsu đón nhận sự thiếu thốn đó với trọn tình thương: “Đem lại đây cho Thầy!” (Mt 14:18). Chính sự “thiếu thốn” của các môn đệ và “lòng thương” của Chúa Giêsu đã làm cho phép lạ xảy ra: “Ai nấy đều ăn và được no nê. Những mẩu bánh còn thừa, người ta thu lại được mười hai giỏ đầy. Số người ăn khoảng chừng năm ngàn đàn ông, không kể đàn bà và trẻ con” (Mt 14:20-21). Ai trong chúng ta cũng biết được tình trạng “thiếu thốn” của mình. Nhưng liệu chúng ta có để tình thương của Thiên Chúa biến đổi sự thiếu thốn đó trở thánh “dư thừa” hầu làm cho mọi người được ăn no nê không? Phép lạ được thuật lại ở đây không chỉ là việc Chúa Giêsu hoá bánh ra nhiều để nuôi dân chúng, nhưng còn làm cho sự “yếu đuối và thiếu thốn” của chúng ta thành “sức mạnh và dư thừa” trong niềm tin vào Chúa và phục vụ anh chị em.
Lm. Antôn Nguyễn Ngọc Dũng, SDB
