(Tt 3:1-7; Lc 17:11-19)
Thánh Phaolô trong bài đọc 1 đã nhắc nhở Titô dạy cho mọi người trong cộng đoàn sống đời sống mới trong Đức Kitô. Đây là một đời sống “phục tùng và tuân lệnh các nhà chức trách, các người cầm quyền, phải sẵn sàng làm mọi việc tốt, và đừng chửi bới ai, đừng hiếu chiến, nhưng phải hiền hoà, luôn luôn tỏ lòng nhân từ với mọi người” (Tt 3:1-2). Đời sống mới trong Đức Kitô khác với đời sống đam mê theo tính xác thịt mà trước khi tin vào Đức Kitô chúng ta đã sống: “Thật vậy, cả chúng ta nữa, xưa kia chúng ta cũng ngu xuẩn, không vâng lời, lầm lạc, làm nô lệ cho đủ thứ đam mê và khoái lạc, sống trong gian ác và ganh tị, đáng ghét và ghen ghét lẫn nhau” (Tt 3:3). Sự biến đổi này xảy ra trong bí tích rửa tội mà mỗi người chúng ta đã lãnh nhận. Nhìn lại đời sống mình, chúng ta phải chân nhận rằng chúng ta vẫn chưa hoàn toàn sống đời sống mới trong Đức Kitô. Chúng ta vẫn còn sống theo tính xác thịt, vẫn còn ganh tị, ghen ghét anh chị em mình. Nhưng tình yêu của Thiên Chúa vẫn luôn theo chúng ta mỗi giây phút. Ngài luôn “tuôn đổ đầy tràn ơn Thánh Thần xuống trên chúng ta, nhờ Đức Giêsu Kitô, Đấng cứu độ chúng ta” (Tt 3:6) để “một khi nên công chính nhờ ân sủng của Đức Kitô, chúng ta được thừa hưởng sự sống đời đời, như chúng ta vẫn hy vọng” (Tt 3:7). Qua những lời này, Thánh Phaolô mời gọi chúng ta ý thức về ơn gọi và phần thưởng cao quý mà Thiên Chúa ban cho chúng ta. Phần thưởng đó chúng ta không tìm thấy ở đời này, nhưng là ở sự sống đời đời. Vì vậy, đừng để những gì thuộc trần thế này biến chúng ta thành nô lệ của tội, nhưng biết sử dụng chúng để đạt được sự sống đời đời.
Trong Tin Mừng Thánh Luca, chúng ta thấy Chúa Giêsu luôn trên hành trình lên Giêrusalem. Trong hành trình này, đi đến đâu Ngài cũng mang lại sự chữa lành cho những người đau ốm bệnh tật và mang lại niềm vui cho những tội nhân hoặc những người bị loại ra bên lề xã hội. Hành trình chúng ta như thế nào? Mỗi nơi chúng ta đến, chúng ta có đem niềm vui, sự an ủi và sự chữa lành cho những anh chị em đang bị tổn thương và loại trừ không?
Chi tiết đầu tiên chúng ta lưu ý là việc Chúa Giêsu đi qua “biên giới giữa hai miền Samari và Galilê” (Lc 17:11). Có thể nói, đây là vùng đất nằm giữa sự “thanh sạch” và “ô uế,” vì đối với người Do Thái, vùng đất Samari là vùng đất ô uế vì những người sống ở vùng đất này lập gia đình với người ngoại lai và tôn thờ ngẫu tượng. Chính trong vùng đất này mà Ngài gặp mười người phong hủi, những người được xem là ô uế. Điều đáng làm chúng ta ngạc nhiên là việc mười người phong hủi “đón gặp Người” (Lc 17:12). Chi tiết này cho thấy dường như họ đã biết trước Chúa Giêsu sẽ đi ngang qua đường đó và chỉ có mình Ngài mới có thể chữa lành họ. Như chúng ta biết, căn bệnh phong hủi là căn bệnh ngăn cản chúng ta đến gần người khác. Điều này được diễn tả trong chi tiết là khi gặp Chúa Giêsu, “họ dừng lại đằng xa và kêu lớn tiếng: ‘Lạy thầy Giêsu, xin dủ lòng thương chúng tôi!’ (Lc 17:13). Thay vì đứng xa và kêu lên những lời cảnh báo: “Phong hủi, tránh xa,” họ vẫn đứng đằng xa nhưng kêu xin Chúa Giêsu lấy lòng thương xót mà đến gần họ vì họ không thể đến gần Ngài [vì luật buộc]. Chúa Giêsu đã lắng nghe lời kêu xin và ban cho họ điều họ mong ước. Trong cuộc sống, chúng ta cũng từng bị những căn bệnh ngăn cản không cho chúng ta đến gần Chúa và anh chị em mình. Những căn bệnh đó là lười biếng, ham mê của cải vật chất, ghen tỵ, giận hờn, chua chát, thành kiến, v.v. Chúng ta cần đón gặp Chúa Giêsu và xin Ngài giúp chúng ta. Hãy kêu lên Ngài với lòng thành thật và khiêm nhường.
Trọng tâm của bài Tin Mừng hôm nay ngoài Chúa Giêsu ra chúng ta còn thấy một nhân vật quan trọng khác, đó là người phong hủi Samaria. Thái độ của người này đáng làm chúng ta suy gẫm. Anh ta cũng như chín người kia, bị bệnh phong hủi – bị cách ly ra khỏi đời sống cộng đoàn và đời sống thờ phượng. Cùng với những người khác, anh ta vâng lệnh Chúa Giêsu để “đi trình diện với các tư tế” (Lc 17:14). Đến đây, hành động của anh ta hoàn toàn giống với chín người phong hủi kia. Nhưng sau khi được sạch, thái độ của anh hoàn toàn khác với chín người kia. Khi “thấy mình được khỏi, liền quay trở lại và lớn tiếng tôn vinh Thiên Chúa. Anh ta sấp mình dưới chân Đức Giêsu mà tạ ơn (Lc 17:15-16). Trong những lời này, chúng ta thấy ở đây bốn hành động làm cho anh ta khác với chín người khác, đó là (1) nhìn thấy, (2) quay trở lại, (3) lớn tiếng tôn vinh, và (4) sấp mình dưới chân Đức Giêsu mà tạ ơn. Cái nhìn của người Samaria này không chỉ là một cái nhìn thể lý, tức là nhận ra mình được lành bệnh thể xác. Đây là một cái nhìn của đức tin, để rồi anh ta “quay trở lại,” hay đúng hơn là sám hối [metanoia]. Sự sám hối này, sự trở nên một môn đệ của Chúa Giêsu này được diễn tả qua hành động tôn vinh và thờ lạy. Trong đời sống hằng ngày, chúng ta cũng nhìn thấy nhiều điều Chúa làm cho chúng ta. Nhưng chúng ta chỉ dừng lại ở cái nhìn thể lý để rồi chúng ta bỏ qua nhiều cơ hội tôn vinh và thờ lạy Chúa. Hãy xin Chúa mở con mắt đức tin để chúng ta nhận ra trong mọi biến cố của ngày sống bàn tay dịu hiền và đầy yêu thương của Thiên Chúa đang hướng dẫn chúng ta.
Lm. Antôn Nguyễn Ngọc Dũng, SDB
