(Plm 7-20; Lc 17:20-25)
Thánh Phaolô trong bài đọc 1 hôm nay nói cho Philêmon biết điều gì làm cho thánh nhân cảm thấy vui và được an ủi, đó là thấy Philêmon sống yêu thương. Chính đức ái Philêmon tỏ ra đã làm “cho lòng trí các người trong dân thánh được phấn khởi” (Plm 7). Tình yêu chân thật luôn mang lại niềm vui, còn tình yêu dối trá luôn mang lại đau thương và nước mắt. Thánh Phaolô viết cho Philêmon những lời này khi đã già nua và đang ở trong tù. Ngài kêu gọi Philêmon đón nhận Ônêximô với tình yêu như là một người anh em trong Đức Kitô chứ không phải như là một người nô lệ: “Tôi là Phaolô, một người đã già và hơn nữa, một người đang bị tù vì Đức Kitô Giêsu, tôi van xin anh cho đứa con của tôi, đứa con tôi đã sinh ra trong cảnh xiềng xích, đó là Ônêximô, kẻ xưa kia đối với anh là vô dụng, thì nay đã thành người hữu ích cho cả anh lẫn tôi, tôi xin gửi nó về cho anh; xin anh hãy đón nhận nó như người ruột thịt của tôi” (Plm 9-12). Tình yêu phá tan mọi hàng rào phân cách, biến con người thành anh chị em của nhau. Tình yêu của người Kitô hữu bao gồm cả tình người và tình nghĩa trong Thiên Chúa. Nói cách khác, là những người môn đệ của Chúa Giêsu, chúng ta không chỉ đối xử với người khác theo tình người vì họ là những con người, nhưng còn đối xử với họ theo tình yêu của Thiên Chúa. Đây là tình yêu có sức mạnh biến tất cả chúng ta thành con cái của Ngài. Chỉ những người sống cách trọn vẹn trong tình yêu này mới cảm nếm được thế nào là niềm vui trong Chúa. Chi tiết này mời gọi chúng ta vượt qua khuynh hướng tự nhiên trong yêu thương để đạt đến lối yêu thương không loại trừ như Đức Kitô.
Bài Tin Mừng hôm nay được đặt trong bối cảnh lời kêu gọi của Chúa Giêsu cho các môn đệ phải sống trung thành cho đến khi Con Người đến. Đây chính là lời mời gọi những người môn đệ đang hành trình lên Giêrusalem với Chúa Giêsu. Sự chậm đến của Chúa Giêsu là nguyên nhân của những vấn đề bất ổn trong cuộc sống của người môn đệ. Một trong những vấn đề là việc các môn đệ phải đối diện với những bách hại mà Thiên Chúa lại chậm trễ đến giải cứu. Điều này cũng xảy ra trong cuộc sống của chúng ta. Nhiều lần chúng ta đối diện với khó khăn và thử thách, chúng ta kêu cứu những chẳng thấy Chúa đâu. Điều này làm chúng ta nản chí sờn lòng. Nhưng Chúa Giêsu mời gọi mỗi người chúng ta phải trung thành và giữ vững đức tin vì chắc chắn Ngài sẽ đến. Ngài đến không theo thời gian chúng ta đưa ra cho Ngài. Ngài đến theo như kế hoạch nhiệm mầu của Ngài. Đừng bỏ cuộc, nhưng kiên định trong con đường yêu thương như Chúa Giêsu đã đi xưa.
Câu hỏi được đặt ra cho Chúa Giêsu từ người Pharisêu liên quan đến “ngày giờ” Triều Đại Thiên Chúa đến. Đứng trước câu hỏi này, Chúa Giêsu trả lời rằng: “Triều Đại Thiên Chúa không đến một cách hiển nhiên có thể quan sát được. Và người ta sẽ không nói: ‘Ở đây này!’ hay ‘Ở kia kìa!’, vì này Triều Đại Thiên Chúa đang ở giữa các ông” (Lc 17:20-21). Trong những lời này, Chúa Giêsu khẳng định cho các môn đệ rằng Nước Thiên Chúa khác biệt với các nước trên thế gian này. Nước Thiên Chúa không thể quan sát được bằng thể lý. Nhưng chỉ được nhận ra bằng con mắt đức tin như người phong hủi Samaria. Bên cạnh đó, những lời trên còn trình bày cho chúng ta thần học của Thánh Luca, đó là thánh nhân muốn khẳng định cho các tín hữu có “trí hiểu hạn hẹp,” rằng họ không thể nhận ra sự hiện diện của Nước Thiên Chúa nếu họ không hiểu những phép lạ Chúa Giêsu thực hiện như chữa lành những người phong hủi và đức tin đầy cảm mến của người Samaria (x. Lc 17:11-19). Những sự kiện đó tiên báo đến sứ mệnh của Giáo Hội cho dân ngoại. Nói cách cụ thể hơn, trong khi chờ đợi Nước Thiên Chúa đến, họ không được sống trong tình trạng thụ động hay chỉ đi tìm kiếm những gì mang vẻ bề ngoài. Nhưng họ phải tiếp tục sứ mệnh của Chúa Giêsu, đặc biệt cho những người dân ngoại.
Sau khi cho các môn đệ biết Nước Thiên Chúa đang ngự giữa họ, Chúa Giêsu khuyến cáo họ rằng: “Sẽ đến thời anh em mong ước được thấy một trong những ngày của Con Người thôi, mà cũng không được thấy. Người ta sẽ bảo anh em: ‘Người ở kia kìa!’ hay ‘Người ở đây này!’ Anh em đừng đi, đừng chạy theo. Vì ánh chớp chói loà chiếu sáng từ phương trời này đến phương trời kia thế nào, thì Con Người cũng sẽ như vậy trong ngày của Người” (Lc 17:22-24). Chúa Giêsu cho họ biết rằng ngày của Con Người sẽ đến bất chợt như một ánh chớp chói loà không ai biết. Để nhận ra ngày đó, các môn đệ phải tỉnh thức, không chạy theo những dư luận của công chúng. Chi tiết này cho thấy Chúa Giêsu đến với mỗi người chúng ta cách cá biệt. Ngài đến những nơi không ai biết và vào giờ không ai hay. Nói cách khác, không ai có thể chỉ rõ cách trắng đen Ngài ở đây hay Ngài ở kia. Chỉ có con tim tràn đầy yêu thương mới có thể cảm nhận được sự hiện diện và gần gũi của người yêu mình. Hơn nữa, một thực tại mà nhiều người môn đệ Chúa Giêsu không chấp nhận hay chấp nhận cách miễn cưỡng là họ chỉ có thể nhận ra Ngài trong chính những đau khổ của ngày sống. Đây chính là điều Chúa Giêsu đã nói cho họ biết: Trước khi Con Người đến trong vinh quang, “Người phải chịu đau khổ nhiều và bị thế hệ này loại bỏ” (Lc 17:25). Cùng cách thức ấy, trên con đường đến vinh quang, người môn đệ Chúa Giêsu cũng phải trải qua đau khổ và chống đối. Hiểu được điều này, tại sao chúng ta lại không sống một đời sống ý nghĩa ngay cả khi phải đau khổ và bị loại bỏ? Những ai muốn nên giống Chúa Giêsu, con đường chắc chắn nhất là con đường thập giá!
Lm. Antôn Nguyễn Ngọc Dũng, SDB
